A.    Mafhungo a zwino kha shango 

1.    Ṋetshedzo ya khaelo ya Vhulwadze ha Tshitzhili tsha corona (COVID-19) 

1.1.    Khabinethe yo takalela uri Luṱa lwa 2 lwa mbekanyamushumo ya ṋetshedzo ya khaelo ya Afrika Tshipembe lwo thoma zwavhuḓi na uri zwigidi zwa vhathu vho teaho vho no haelwa.  

1.2.    Fhethu hoṱhe ha muhaelo u mona na shango ho lugela u thusa avho vho ṋetshedzwaho tshikhala tsha u haelwa. Khabinethe i khou humbudza muṅwe na muṅwe a khou dalelaho fhethu ha muhaelo uri a tevhedze maga a tsireledzo ya mutakalo a u ambara masiki, u sanithaiza na u sia tshikhala vhukati hau na vha kule na muṅwe muthu u itela u ḓitsireledza khathihi na u tsireledza vhaṅwe. Fhethu afho ha muhaelo hu nga wanala kha: https://sacoronavirus.co.za/2021/05/12/active-vaccination-sites/. (link is external)

1.3.    Musi ri tshi khou sendela tsini na u swikelelwa ha u katelwa ha vhathu vhoṱhe kha zwa mutakalo, Khabinethe i khou takadzwa nga ḽa uri vhathu vha fhiraho miḽioni mbili vho no ḓiṅwalisela kha Sisiṱeme ya Zwidodombedzwa zwa Muhaelo ya Eḽekiṱhironiki (EVDS) kha https://vaccine.enroll.health.gov.za. 

1.4.    U itela u khwaṱhisedza uri a hu na we a siiwa murahu, fhethu hunzhi hu hone u itela uri vhathu vha kone u ḓiṅwalisela. Khabinethe i khou ita khuwelelo kha avho vhoṱhe vha miṅwaha ya 60 u ya nṱha uri vha ḓiṅwalisele kha EVDS. Miraḓo ya muṱa khathihi na khonani dza vhathu vha miṅwaha ya 60 u ya nṱha vha khou humbelwa u vha ṱuṱuwedza na u vha thusa u ṅwalisa. 

1.5.    Vhathu vha nga shumisa WhatsApp u ḓiṅwalisela nga u rumela ipfi ‘Register’ kha 0600 123 456 kana nga kha SMS nga u rwela luṱingo kha *134*832* vha dzhenisa nomboro yavho ya Vhuṋe vha fhedzisela nga u puṱedza #. Tshumelo iyi ndi mahala kha nethiweke dzoṱhe dza Afrika Tshipembe. Vhathu vha nga dovha hafhu vha kona u ḓiṅwalisela nga u founela nomboro ya thuso ya mahala ya: 0800 029 999. 

1.6.    Khabinethe yo bvela phanḓa na u humbudza Maafrika Tshipembe vhoṱhe nga ha vhuhulwane ha vhulwadze ha vhuraru hune ha khou ḓa na u ombedzela vhundeme ha u thivhela u fhirela ha COVID-19 nga u tevhedza nga vhuronwane maga a tsireledzo ya mutakalo a si a mulayo a u ambara masiki musi vha fhethu ha nnyi na nnyi, u vha kule na muṅwe muthu lwa tshikhala tsha hanefha kha 1,5 wa mithara na u ṱamba zwanḓa misi yoṱhe nga tshisibe na maḓi kana nga sanithaiza i re na aḽikhohoḽo ya 70%. 
 
2.    Tshiṱuṱuwedzi tsha Mishumo tsha Muphuresidennde

2.1.     Khabinethe yo ṱanganedza muvhigo wa mvelaphanḓa wa nga ha u shumiswa ha Tshiṱuṱuwedzi tsha Mishumo tsha Muphuresidennde, tsho lavhelesaho kha u sika mishumo miswa, u ṋetshedza thikhedzo kha vhuḓitshidzi khathihi na u tsireledza mishumo ine ya vha hone kha sekhithara dzi songo tsireledzeaho. 

2.2.    Muvhigo u amba zwa uri mafheloni a ṅwedzi wa Ṱhafamuhwe 2021, tshivhaloguṱe tsha vhathu vha linganaho 532 180 vho vhuelwa u bva kha tshiṱuṱuwedzi nahone tsho sika khathihi na u vhulunga mishumo i linganaho 422 786 na u tikedza vhuḓitshidzi ha 109 394. 

2.3.    Zwikhala zwa mishumo zwa 161 972 zwi kha ḓi shumiwa sa tshipiḓa tsha Luṱa lwa 2 lwa tshiṱuṱuwedzi tsha mishumo, zwa ḓisa tshivhaloguṱe tsha zwikhala zwo tikedzwaho tsha 694 152.

3.    Muṱangano wa Paris wa nga ha u lambedzwa ha masheleni kha Ikonomi dza Afrika 

3.1.    Khabinethe yo tikedza u vhidzwa nga vharangaphanḓa Muṱanganoni wa nga ha u lambedzwa ha masheleni kha Ikonomi dza Afrika we wa farwa ngei kha ḽa Paris, nga ḽa 18 Shundunthule 2021, wa u amba uri mivhuso ya Afrika i fanela u vha na tswikelo kha pfanelo dza tshipentshela dza u wana henefha kha $100 biḽioni ya Amerika kha tshelede yo vhulungwaho kha Tshikwama tsha Masheleni a Dzitshaka.

3.2.     U ṋetshedzwa ha tshelede hu ḓo khwiṋisa zwilavhelelwa zwa mbuedzedzo ya ikonomi i bvelelaho vhukati ha mashango a Afrika ye ya kwamea nga nḓila ine i sa vhe yavhuḓi nga dwadze ḽa COVID-19 ya ḓisa u tsela fhasi ha sisiṱeme ya zwa masheleni ya ḽifhasi. 

3.3.    Muṱangano wo khwaṱhisedza kuvhonele ku tendwaho nga vhanzhi kwa uri tswikelo kha khaelo i fanela u engedzwa kha mashango oṱhe nga maanḓa dzhangoni ḽa Afrika na kha maṅwe mashango a khou bvelelaho, hu na ndingedzo dza ḽifhasi dza uri khaelo dzi fanela u farwa sa thundu ya tshitshavha tsha ḽifhasi. 

3.4.    U dovha hafhu wa lavhelesa mushumo wa u haela wo angalalaho wa COVID-19 sa ndaka ya tshitshavha ya ḽifhasi. U dovha hafhu wa ḓikumedzela kha u khwaṱhisedza na u ṱavhanyisa tswikelo Afrika i sa dzhiiho sia ya khaelo dzo tsireledzeaho nahone dza mutengo wa fhasi, dzilafho khathihi na tshisedzisisi nga kha Tswikelo ya Dzangano ḽa Mutakalo ḽa Ḽifhasi ya Tshiṱavhanyisi tsha Zwishumiswa zwa COVID-19 (zwi ḓivheaho sa ACT-A) na Tshiimiswa tsha Tswikelo ya Khaelo dza COVID-19 (tshi ḓivheaho sa COVAX)  

3.5.    Khabinethe yo dovholola khuwelelo ye ya itwa nga Muphuresidennde Vho Ramaphosa ya uri thikhedzo ya tshifhinganyana ya Ndaela dza Trips ya Dzangano ḽa Mbambadzo ya Ḽifhasi i fanela u tikedziwa nga vhoṱhe. Thikhedzo iyo i ḓo khwaṱhisedza mveledziso ya khaelo yo engedzwaho na dziṅwe thekhinoḽodzhi dza zwa mutakalo sa tshipiḓa tsha zwine zwa khou itwa zwo fanelaho kha tshiimo tsha dwadze tsha shishi.

4.    Ṋetshedzo ya vhuṋe ha mavu a Tafelkop 

4.1.     Khabinethe yo ṱanganedza u ṋetshedzwa ha hekithara dza 189 dza mavu khathihi na vhuṋe ha mavu kha vhorabulasi vha 30 kha ḽa Tafelkop ngei tshiṱirikini tsha Groblersdal tsha Limpopo. 

4.2.     Haya ndi magumo a maitele a mbuedzedzo ya mavu na tshipiḓa tsha mushumo u khou bvelaho phanḓa wa Komiti ya Vhukati ha Dziminisṱa (IMC) kha zwa Mbuedzedzo ya Mavu.

4.3.     Vhorabulasi ndi kale vha tshi khou lima zwibveledzwa zwo fhambanaho lwa miṅwaha ya 25 kha enea mavu vha tshi ṋetshedza mavhengele a zwiḽiwa, zwikimu zwa zwiḽiwa zwa zwikolo khathihi na mimakete ya zwibveledzwa zwiswa ya Pretoria na ya Johannesburg. 

5.    zwipitshi zwa mugaganyagwama 

5.1.    Khabinethe yo ṱanganedza mathomo a zwipitshi zwa mugaganyagwama, zwine zwa tendela mihasho i tshi ṋetshedza zwidodombedzwa zwa nzudzanyo dzayo na zwipikwa zwa ṅwaha. Phalamennde, sa muimeleli wa vhathu, yo fara khanedzano yo khwaṱhaho nga ha zwipitshi zwa mugaganyagwama na u khwaṱhisedza uri tshelede dza tshitshavha dzi khou shumiswa lu vhuedzaho tshitshavha. 

5.2.    Zwipitshi zwa mugaganyagwama zwi bva kha zwipikwa zwa ndeme zwo bulwaho nga Muhulisei Muphuresidennde Vho Cyril Ramaphosa nga tshifhinga tsha Mulaedza wa Lushaka (SoNA) nga ṅwedzi wa Luhuhi 2021. Zwi dovha hafhu zwa ṱuṱuwedzwa nga Pulane ya Mveledziso ya Lushaka: Bono ḽa 2030 khathihi na Muhanga wa Ḽiano ḽa Themo ya Vhukati. 

5.3.    Ṅwaha uno muvhuso u khou lavhelesa kha u alusa ikonomi yashu, u khwiṋifhadza nyaluwo ya ikonomi khathihi na u sika mishumo i khou ṱoḓeaho zwihulwane. Ri ḓo lavhelesa thwii kha masia maṋa a ndeme e a bulwa nga tshifhinga tsha SoNA: (a) U kunda dwadze ḽa COVID-19; (b) U ṱavhanyisa mbuedzedzo ya ikonomi; (c) U shumisa tshanduko dza ikonomi u itela u sika mishumo i bvelelaho na u tshimbidza nyaluwo i katelaho, na (d) U lwisana na zwiito zwa vhuaḓa na u maanḓafhadza Muvhuso.

6.    U lwisana na zwiito zwa vhugevhenga 

6.1.      Khabinethe i khou ṱanganela na Khomishini ya Ndingano ya Mbeu kha u ṱanganedza themo dza rathi dza vhutshilo hoṱhe vhe dzhele dze dza ṋetshedzwa Vho Nowa Makula (32) malugana na bulayo ḽa khomba yavho, Vho Nomzamo Mhlanti, na vhana vhaṱanu. Hezwi zwi rumela mulaedza wo khwaṱhaho uri vhaiti vhoṱhe vha vhugevhenga uvho vhu ṋengisaho vha ḓo livhana na maanḓa o fhelelaho a mulayo.

6.2.     Khabinethe yo sasaladza mabulayo a zwenezwino a sa pfaliho ngei vhuponi ha Khayelitsha kha ḽa Kapa Vhukovhela na Zandspruit kha ḽa Gauteng e a dzhia matshilo a vhathu vha 21. Khabinethe yo khoḓa mapholisa kha mushumo we vha ita nga u ṱavhanya wa u fara vhahumbulelwa na u ita khuwelelo kha tshitshavha uri tshi shumisane na mapholisa kha u ita uri zwiṱaraṱa zwi tsireledzee. 

6.3.      Khabinethe yo ṱanganedza tshumisano vhukati ha mazhendedzi a khombetshedzo ya mulayo apo na a dzitshaka e a livhisa kha u dzhiiwa ha zwidzidzivhadzi nga khani dzhangoni ḽa Afrika Vhubvaḓuvhakati. Zwiito izwo, zwo rangwa phanḓa nga vha Interpol, zwi katelaho mashango a 41 zwo bveledza u dzhiiwa ha zwidzidzivhadzi zwi ḓuraho euro dza 100 miḽioni u bva kha tshikepe tsha u rea khovhe na u farwa ha vhathu vha 10. 

7.    Ndingo dza maitele a mbalavhathu

7.1.     Vha Mbalombalo dza Afrika Tshipembe (Stats SA) vha ḓo ita ndingo dza mbalavhathu fhethu ho tiwaho sa ha nḓowenḓowe dza u fhedzisela u itela mbalombalo khulwane hu u linga sisiṱeme dzoṱhe na maitele a mbalavhathu. 

7.2.     U ḓiṅwalisela ndingo dza maitele a mbalavhathu ho vula u bva nga ḽa 17 Shundunthule u swika nga ḽa 30 Fulwi 2021. Miṱa na zwiimiswa zwi tamaho u ḓadza ḽiṅwalo ḽa mbudziso dza mbalavhathu nga luṱingo zwi ḓo ṱanganedza luṱingo u bva kha vhashumi vha thuso ya tshitshavha vha Stats SA. 

7.3.     Khabinethe i khou ṱuṱuwedza miṱa na zwiimiswa uri zwi ṅwalise u itela u khwaṱhisedza uri vha khou vhaliwa. Vhadzulapo vha khou ṱuṱuwedzwa u dalela getcounted.statssa.gov.za uri vha ḓiṅwalisele kha inthanethe. Datumu ya mbalavhathu khulwane i ḓo ḓivhadzwa hu si kale.

8.    Thuso ya vhuthu kha ḽa Zimbabwe

8.1.    Khabinethe yo ṱanganedza thuso ya vhuthu kha ḽa Zimbabwe. Hezwi zwo vha zwi phindulo kha khumbelo ye ya itwa nga Ṱhafamuhwe 2019 nga muvhuso wa ḽa Zimbabwe wa thuso ya vhuthu zwi tshi tevhela Ḓumbu Mazikule Idai ḽe ḽa bveledza muḓalo muhulu we wa tshinyadza themamveledziso wa dovha hafhu wa vhulaha vhathu.

8.2.    Afrika Tshipembe, nga kha Tshikwama tsha Tshumisano ya Dzitshaka na Mvusuludzo ya Afrika, ḽo fulufhedzisa u tikedza thuso ya vhuthu nga R50 miḽioni Zimbabwe. Naho zwo ralo, u bvelela ha dwadze ḽa COVID-19 kha ḽifhasi ho lengisa u thomiwa ha uyo mushumo. 

8.3.    U rumelwa ha u thoma ha saga dza 450 000 dza 12,5 kg dza mugayo dzine dza khou ya u ṋetshedzwa miṱa ine ya vha na ṱhoḓea ya thuso ya zwiḽiwa dzo iswa nga Ḓuvha ḽa Afrika nga Ḽavhuvhili, ḽa 25 Shundunthule 2021.  

B.    Tsheo dza Khabinethe

1.    Mbekanyamushumo ya Ṅwedzi wa Vhaswa 

1.1.    Khabinethe yo ṱanganedza Mbekanyamushumo ya Ṅwedzi wa Vhaswa ya 2021 nga fhasi ha thero ine ya ri: Ṅwaha wa Vho Charlotte Mannya Maxeke: U alusa mishumo ya vhaswa u itela tshitshavha tshi katelaho nahone tsho shandukaho. Ḓuvha ḽa Vhaswa ḽa 16 Fulwi 2021 ḽi ḓo pembelelwa Tshiṱirikini tsha Harry Gwala ngei KwaZulu-Natal. Vhuṱambo vhu ḓo katela u rwelwa ṱari ha Tshumelo ya Vhaswa ya Muphuresidennde na u bviswa ha Ḽiano ḽa Mveledziso ya Vhaswa ḽe ḽa Fulufhedziswa (ḽa 2021-2023), ḽine ḽa ṋetshedza Muhanga u konisaho wa nyaluwo na mveledziso ya vhaswa Afrika Tshipembe. 

1.2.    Mishumo yo pulaniwaho ya tshifhinga tshilapfu tsha ṅwedzi nga Fulwi ya u pembelela Ṅwedzi wa Vhaswa i ḓo itwa nga fhasi ha ṱhoḓea dza maga a tsireledzo ya mutakalo a COVID 19.

2.    Mvelaphanḓa kha thikhedzo ya muvhuso wa lushaka vunḓuni ḽa Devhula Vhukovhela  

2.1.    Khabinethe yo nyeṱulelwa nga ha mvelaphanḓa zwi tshi kwama thikhedzo dza muvhuso wa lushaka kha Muvhuso wa vunḓu wa vunḓuni ḽa Devhula Vhukovhela nga fhasi ha khethekanyo ya 100(1) ya Ndayotewa ya Riphabuḽiki ya Afrika Tshipembe ya 1996. Khabinethe yo takaledzwa nga mvelaphanḓa yavhuḓi kha u dzikisa mihasho ya mavunḓu ye ya vha i nga fhasi ha ndangulo.  

2.2.    Muvhigo u ḓo ḓivhadzwa Komiti ya Adhoc ya mavunḓu ya Khoro ya Lushaka u itela u shumiwa u tshi ya phanḓa. Komiti i ḓo lavhelesa muvhigo uyu kha muṱangano wayo wo dzudzanyelwaho u vha nga ḽa 24 Fulwi 2021. 

3.    Thikhedzo ya Masipala wa Vhupo ha Emfuleni 

3.1.    Khabinethe yo ṱanganedza thikhedzo nga muvhuso wa lushaka ya u tandulula khaedu dza maḓi na soredzhi dzine vhadzulapo vha khou ṱangana nadzo nga fhasi ha Masipala wa Vhupo ha Emfuleni kha Tshiṱiriki tsha Sedibeng ngei Gauteng. Thikhedzo i khou ya nga ha Khethekanyo ya 63(2) ya Mulayo wa Tshumelo ya Maḓi wa 1997 (Mulayo 108 wa 1997). 

3.2.    Tshiimo tshi si tshavhuḓi tsha ndaulo ndangulo ya masheleni ngei kha Masipala wa Vhupo ha Emfuleni tsho bveledza ṱhogomelo ṱhukhu ya themamveledziso ya maḓi na u kunakisa mabunga. 

3.3.    Muhasho wa zwa Maḓi na Vhuthathatshili wo rumiwa u lavhelesa mushumo uyu ya vhiga murahu kha Khabinethe nga ṅwaha Khabinethe yo ṱanganedza u ya phanḓa u dzudzanywa ha IMC ine ya ḓo lavhelesa khaedu dzo angalalaho dza maḓi dzine mimasipala minzhi ya khou ṱangana nadzo. Tshipikwa na miraḓo ya IMC zwi ḓo ḓivhadzwa hu si kale.

C.    Vhuṱambo vhune ha khou ḓa 

1.    Madalo a Free State

1.1.    Muphuresidennde Vho Ramaphosa nga Ḽavhuṱanu ḽa 28 Shundunthule 2021 vha ḓo ṱanganedza Muhulisei Muphuresidennde Vho Emmanuel Macron vha Republic of France kha madalo avho ngei Union Building kha ḽa Pretoria.

1.2.    Madalo a u thoma a Muphuresidennde Vho Macron fhano Afrika Tshipembe kha thambo ya Muphuresidennde Vho Ramaphosa o lavhelesa kha u maanḓafhadza tshumisano yo teaho vhukati ha mashango aya mavhili, ye ya itwa ya ndeme nga vhunzhi ha thendelano dza mashango aya kha masia manzhi a tshumisano.

1.3.    Madalo a ḓo lavhelesa kha thaidzo dzi kwamaho zwine ḽifhasi ḽa khou ita kha COVID-19 khathihi na phindulo kha ikonomi, mutakalo, ṱhoḓisiso na mveledziso kha dwadze ḽine ḽa vha hone zwino u ya nga hu sa fheli. 

1.4.    Vharangaphanḓa avha vha ḓo dovha hafhu vha haseledza nga ha mbambadzo i vhuedzaho u fana na zwikhala zwa vhubindudzi. Afrika Tshipembe ndi mushumisani muhulwane na France wa zwa mbambadzo kha dzhango ḽa Afrika ngeno France ḽi mushumisani wa vhuvhili wa mbambadzo wa Afrika Tshipembe vhukati ha buḽoko ya zwa mbambadzo ya Mbumbano ya Yuropa.

2.    Madalo a Minisṱa Muhulwane wa Sudan  

2.1.     Minisṱa Muhulwane wa Republic of the Sudan, Vho Dr Abdalla Hamdok, kha thambo ya Muphuresidennde Vho Ramaphosa, vha ḓo fara Madalo a Mushumo a u ḓa kha ḽa Afrika Tshipembe nga Ḽavhuṋa, ḽa 17 Fulwi 2021. 

2.2.     Nga tshifhinga tsha madalo, vharangaphanḓa avha vhavhili vha khou lavhelelwa u haseledza nḓila dza u khwaṱhisa vhushaka vhukati ha aya mashango na u haseledza mihumbulo malugana na thaidzo dzine dzhango ḽa khou ṱangana nadzo. 

3.    Kiḽaba ya u Vhala nga Vidio ya Muphuresidennde

3.1.     Khabinethe yo humbela Maafrika Tshipembe uri vha dzhenele tshipiḓa tsha vhurathi tsha Kiḽaba ya u Vhala nga Vidio ya Muphuresidennde nga Ḽavhuṋa, ḽa 27 Shundunthule 2021 u thoma nga 16:30 u swika nga 18:30. Izwi zwi ḓo itea nga kha Zoom zworalo vhadzheneli vha re na dzangalelo vha nga ḓiṅwalisela u dzhenela tshipiḓa itshi kha www.nrc.org.za(link is external). Tshipiḓa itshi tshi ḓo haseledza bugu ya Vho Frantz Fanon ya maitele a u bva kha vhukoḽoni, ine ya vhidzwa The Wretched of the Earth. 

3.2.     Khabinethe i khou ṱuṱuwedza Maafrika Tshipembe uri vha tikedze mvelele ya zwa u vhala nahone ndi tshikili tsha mutheo tshine ngudo dziṅwe dzoṱhe dza fhaṱela na uri i sika tshikhala kha tswikelo ya zwikhala zwa mabuḓo. 

D    Milaedza 

1.    U fhululedza

Khabinethe yo livhisa maipfi a ndivhuwiso dzayo kha: 

- Phurofesa Vho Pitika Ntuli, muvhaḓi, murendi na muṅwali wa Afrika Tshipembe we a thuba pfufho ya “You-2”, iṅwe ya pfufho dza people’s choice Awards dza ṅwaha wa vhusumbe dza Global Fine Art Awards ngei Paris, kha ḽa France. Melrose Gallery ngei Johannesburg yo fara ṱano ḽa kha inthanethe ḽa Phurofesa Vho Ntuli ḽa bone sculptures, Azibuyele Emasisweni (U vhuya hayani). 

- Mubishopho Mufumakadzi Vho Naledzani Sikhwari, nga murahu ha u vhewa sa Mubishopho wa u thoma wa mufumakadzi wa Kereke ya Northern Diocese Evangelical Lutheran Church ngei Tshipembe ha Afrika nga murahu ha maḓana a rathi ya vhabishopho vha vhanna. U tholwa ha Mubishopho Vho Sikhwari kha u ranga phanḓa kereke ya miṅwaha ya 503 ndi tshiga tsha ndingano ya mbeu na tshanduko vhukati ha tshitshavha.  

- Mufumakadzi Vho Nolitha Fakude, nga murahu ha u tholwa sa Muphuresidennde wa mufumakadzi wa Khoro ya minerala ya Afrika Tshipembe kha miṅwaha ya 131. Khabinethe i khou tamela Mufumakadzi Vho Fakude, vhane vha dovha hafhu vha vha Mudzulatshidulo wa Anglo American South Africa, zwoṱhe zwivhuya kha ndavheleso yavho ya u khwaṱhisedza uri zwa migodi zwi khou shela mulenzhe nga nḓila yavhuḓi kha u vha tshiṱuṱuwedzi tsha nyaluwo ya ikonomi kha shango ḽashu.

2.    Ndiliso 

Khabinethe yo livhisa milaedza ya ndiliso kha vha muṱa na khonani dza:  

- Vho Emmanuel Mojalefa ‘Mjokes’ Matsane, vhe vha fhira fhano shangoni nga khombo ya goloi nga Swondaha, ya ḽa 23 Shundunthule 2021, nga murahu ha u ita vhuṱolo ngei Soweto. Sa muraḓo wa Tshigwada tsha iconic Kwaito group, Trompies, vho vha vhe tshipiḓa tsha tshigwada tshe tsha sika muzika u takadzaho u sa fani na miṅwe u itela Afrika Tshipembe. 

- Phurofesa Vho Stanislaus (Stan) Skumbuzo Mzilankatha Sangweni (87), Vhe vha fhira fhano shangoni nga ḽavhuvhili, ḽa 18 Shundunthule 2021. Vho kumedzela vhutshilo havho kha nndwa ya u lwela mbofholowo, vha fhedza miṅwaha ya 30 vha tshi khou dzula vhuthubwani kha mashango o fhambanaho. Vho dovha hafhu vha shuma sa Mulangi mufareli wa Khomishini ya Ikonomi ya Yuno nahone kha u vhuya havho Afrika Tshipembe, vho ḓo tholwa sa Mudzulatshidulo wa Khomishini ya Tshumelo ya Tshitshavha.

- Muvhuso na vhathu vha Democratic Republic of the Congo zwi tshi tevhela u thuthuba ha thavha ya Nyiragongo nga Mugivhela, wa ḽa 22 Shundunthule 2021. Vhathu vha 15 hu tendwa kha ḽa uri vho vhulawa nahone vha zwigidi vho kombetshedzwa u pfuluwa nga u thuthuba ha thavhandubi. 

- Muḓinḓa Vho Ismael Coovadia, muḓinḓa wa kale wa Israel, vhe vha fhira fhano shangoni nga Musumbuluwo, wa ḽa 24 Shundunthule 2021. Vho shela mulenzhe zwihulwane kha nndwa ya u lwela mbofholowo ya Afrika Tshipembe. 
 

E.    U tholwa 

U tholwa hoṱhe hu fhira nga fhasi ha ndingo na u ṱanzwiwa dzina ho fanelaho.

1.    Mufumakadzi Vho Elizabeth Rhulani Ngwenya sa Muthusa Mulangi Muhulwane (DDG): wa zwa Ndangulo ya Tshumisano kha Muhasho wa Vhuendelamashango. 
2.    Mufumakadzi Vho Irene Nomalungelo Mpolweni sa DG wa Muhasho wa Mmbi ya Maswole. 

Mbudziso:
Mufumakadzi Vho Phumla Williams – Muambeli wa Khabinethe 
Luṱingo: 083 501 0139