A. Mafhungo a zwino kha Shango

1. Ikonomi 

1.1. Khabinethe yo ṱanganedza mveledziso dza zwezwino dzi vhuedzaho shango dzo tetshelwaho u khwaṱhisa nyaluwo ya ikonomi. U ya nga figara dza vhushayamishumo dza zwezwino dzi bvaho kha Tshitatisitiki Afrika Tshipembe, vhushayamishumo ho tselafhasi u bva kha 35.3 phesenthe kha kotara ya vhuṋa ya 2021 u ya kha 34.5 phesenthe kha kotara ya u thoma ya 2022. Tshikalo tsha vhushayamishumo tshe tsha vha tsho gonyelanṱha tsho tselafhasi kha kotara ya vhuvhili nga u tevhekanya. Mbuyelo khulwane ya mishumo yo vha kha tshitshavha na tshumelo dza matshilisano, mveledziso na mbambadzo. 

1.2. Zwibveledzwaguṱe zwapo kha kotara ya u thoma ya 2022 zwo engedzea nga 1.9% zwa isa muelo wa ikonomi yashu kha tshiimo tsha musi hu saathu vha na dwadze ḽa Corona. Kha kotara, sekhithara ya zwa mveledziso yo vha i yone i no khou shuma zwavhuḓi kha ikonomi nga u gonyelanṱha ha zwibveledzwa zwa pheṱhiroḽiamu na dzikhemikhaḽa, zwiḽiwa na zwinwiwa, khathihi na metaḽa zwa mitshini. 

1.3. Mbuelo hei yo gonyelaho nṱha nyana i sumbedza uri ikonomi yashu i tshe yo khwaṱha nahone u shela mulenzhe ha Pulane ya Mvusuluso na Mbuyedzedzo ya Ikonomi zwi kho u shuma zwavhuḓi. Khabinethe i kho ita khuwelelo kha vhathu vhoṱhe uri vha tikedze mabindu a po na nḓowetshupo nga u renga zwibveledzwa na tshumelo dzapo 

1.4. Khabinethe yo dovha hafhu ya ṱanganedza tsheo ya zhendedzi ḽa vhupimi ḽa S&P Global kha u vusulusa mbonalo ya vhupimi ha tshikolodo Afrika Tshipembe - u bva kha tshiimo tsha vhukati u ya kha tshiomo tshi fulufhedzisaho. Zhendedzi ḽa vhupimi ḽo dovha hafhu ḽa khwaṱhisedza vhupimi ha zwikolodo ha tshifhinga tshilapfu kha kharentsi yapo na ya mashango a nnḓa kha BB minas na BB respectively.

2. Tshiimo tsha kutshilele 
 

2.1. Dwadze ḽa Khoronavairasi (COVID-19) khathihi na nndwa dza ḽifhasi dzi no khou endelela zwo kwama tshiimo tsha kutshilele nga nḓila i si yavhuḓi ḽifhasiḽoṱhe. Vhadzulapo vha Afrika Tshipembe na vhone a vha khou farea zwavhuḓi nga u gonya ha mitengo ya zwivhaswa, zwiḽiwa na zwishumiswa zwa vhuṱhogwa. 

2.2. Roṱhe ri fanela u shumisana, na u thusana u itela u vhulunga zwiko zwashu kha tshifhinga tshino tshi konḓaho. Muvhuso u khou lwa nga nḓila dzoṱhe u tshi ṋetshedza muṅwe na muṅwe masheleni a ndiliso, nga maanḓa vha shayaho. 

2.3. Bannga ya Vhukati ya Afrika Tshipembe yo ḓiimisaho nga yoṱhe, yo khwaṱhaho nahone i no khou shuma zwavhuḓi i khou thusa nga u pilela lushaka kha tshanduko ya mitengo i si yavhuḓi nga u ita uri i vhe kha tshiimo tsho tendelwaho; ho sedzwa zwine maṅwe mashango a khou ṱangana nazwo. 

2.4. Khabinethe yo ṱanganedza tsheo yo dzhiwaho nga vha Vhufaragwama ha Lushaka u tendelana na zwa u fhungudzwa ha Mbadelo dza Zwivhaswa(GFL). GFL yo fhungudzwa nga R1.50 kha litha u bva vhukati ha Lambamai na Shundunthule, i ḓo dovha hafhu ya gonyelanṱha u bva nga ḽa 1 Fulwi u swika ḽa 6 Fulwana 2022. 

2.5. Khabinethe yo dovha hafhu ya ṱanganedza tsheo ya Khomishini ya zwa Miṱaṱisano u lavhelesa tshoṱhe mitengo ya zwiḽiwa zwa vhuṱhogwa, nga maanḓa ṋetshedzo ya uri mabindu a tea u imelela zwa u gonyisa ha mitengo. 

3. Foramu ya vhubindudzi ya Afrika Tshipembe na Japan 

3.1. Khabinethe yo ṱanganedza mvelelo dza zwezwino dza Foramu ya Vhubindudzi ya Afrika Tshipembe na Japan, he ha tendelanwa kha mbekanyamushumo dzi shumisanaho zwavhuḓi kha nḓowetshumo dzo vusuludzwaho, thekhinoḽodzhi dza zwiendedzi zwi shumisaho muḓagasi na gesemaḓi yo vusuludzwaho. 

3.2. Foramu yo tendelana kha u ita maṱano nga u shumisa vhudavhidzani ha muyani hu nḓila ya u sumbedza zwikhala zwi re Afrika Tshipembe kha mabindu manzhi a Japan, mveledziso dza vhukoni kha nḓowetshumo dza zwa u sikwa ha mimoḓoro yapo, zwikhala zwa mveledziso dzi bveledzaho mishumo khathini na u fhana tshenzhemo dza zwa thekhinikhaḽa.

3.3. Japan ndi ḽinwe ḽa mashango a vhashumisani kha zwa mbambadzo nahone ndi ḽone ḽi re phanḓa kha zwa vhubindudzi kha sekithara dzi re na tshivhalo Afrika Tshipembe, u bva kha zwa mimoḓoro u ya kha zwa mitshini ya migodini yo khwiniswaho, na u bva kha vhubindudzi ha zwa vhulimi u ya kha tshumelo dza zwa masheleni. 

3.4. Khabinethe yo dovha hafhu ya ṱanganedza u thomiwa ha Nethiweke ya Zwivhambadzelwannḓa ya Vharema yo thomiwaho nga Muhasho wa Mbambadzo, Nḓowetshumo na Muṱaṱisano, hu u itela u ṱanganya mamaga ndangwa nga vharema ane zwa zwino a khou vhambadzelannḓa zwibveledzwa zwapo kha zwiṅwe zwipiḓa zwa ḽifhasi. Nethiweke iyi i ḓo bveledza khovhano ya mafhungo, tshenzhemo na nḓivho ya vhukoni, nahone i bveledzea nga vhukoni ha Mbekanyamushumo ya vha nḓowetshumo dza Vharema. 

4. Fulufulu 

4.1. U tsireledzwa ha fulufulu lwa tshifhinga tshilapfu zwo maanḓafhadzwa vhukuma nga murahu ha u ṋetshedzwa ha Yunithi 4 ya zwa vhubindudzi ngei Tshiṱitshini tsha Muḓagasi tsha Kusile vunḓuni ḽa Mpumalanga. U ṋetshedzwa uhu ho sumbedza u swikelelwa ha tshipikwa tsha ndeme kha ndingedzo dza Eskom dza u lingedza u kwiṋisa sisiṱemu ya fulufulu nahone i ḓo engedza maanḓa a muḓagasi nga 800 megawadzi (MW) kha giridi ya fulufulu. 

4.2. Khabinethe yo dzhiela nzhele uri u fhaṱiwa ha yunithi nṋa kha dza rathi dzi khou fanelaho u khunyeledzwa kha thandela ya Tshiṱitshi tsha Muḓagasi tsha Kusile. 

4.3. Khabinethe yo ṱanganedza u engedzwa ha dzhenerasheni ntswa kha giridi, zwo itwaho uri zwi swikelelwe nga murahu ha u ṱanganedza tsheo ya u tendela vhabveledzi vha fulufulu vho ḓiimisaho nga vhoṱhe uri na vhone vha bveledzise muḓagasi. Muvhuso wo saina ḽińwalo ḽa thendelano ya u ḓo renga 150 MW ya khaphasithi ya fulufulu u bva kha vharengisi vha fulufulu ḽi konaho u vusuludzwa nga huswa, vha Scatec ASA.

5. Khoro ya Vhutsivhudzi ya Broad-Based Economic Empowerment (B-BBEE)

5.1. Khabinethe yo ṱanganedza Khoro ya Vhutsivhudzi ya B-BBEE ntswa kha ḽino shango yo khethwaho nga Phresidennde Vho Cyril Ramaphosa.

5.2. Khoro iyi yo vhumbwa nga zwigwada zwo fhambanaho zwa vhathu vha bvaho kha zwa vhubindudzi, yunioni dza mbambadzo, madzangano o ḓitikaho nga lushaka khathihi na vha zwa pfunzo, Itsho tshigwada tshi ḓovha na vhuḓifhinduleli ha u tsivhudza muvhuso kha maga a u shandukisa ikonomi.

5.3. Naho honovha na tshanduko khulwane kha u shandukiswa ha maitele a muvhuso wa tshiṱalula kha Ikonomi, hu tshe na zwinzhi zwine zwa khou fanela u itwa siani ḽa zwa ndangulo, u khwinisa zwikili khathihi na u vula zwiṅwe zwikhala zwa vhoramabindu vha mafumakadzi na vhaswa.

6. Miḓalo 

6.1. Masheleni a bvaho kha muvhuso a u thusa kha mavunḓu o kwameaho nga tshiwo tsha miḓalo a khou thusa nga nḓila yavhudi. Muvhuso wo kona u ṋetshedza tshumelo ya nḓisedzo ya zwiḽiwa, maḓi o kunaho na madzulo kha vhathu vho xelelwaho nga mahaya khathihi na u lugisa themamveledziso dzo vhaisalaho. Mushumo muhulwane u nḓilani wa u vhuedzedza tshumelo dza fhasisa sa nḓisedzo ya maḓi, muḓagasi, mabunga khathihi na u kulumaga mashika.

6.2. Masheleni a swikalo R189, 217 miḽioni a khou shumiswa kha u khwiṋisa Mbekanyamushumo ya Madzulo a songo Tendelwaho zwi tshi khou itelwa u khwiṋisa nzulelo dza vhadzulapo vha fhethu hu songo tendelwaho. 

6.3. Masheleni mańwe hafhu a swikaho R733, 086 miḽioni o ṋetshedzwa nga vha Ndiliso ya Madzulo a Vhathu hu u itela u thusa kha u fhaṱiwa fhethu huswa ho tendelwaho u dzula vhathu.

6.4. Khabinethe yo ṱanganedza na u livhuwa thikhedzo i bvaho kha Shango ḽa Qatar zwine zwa vha zwiḽiwa, zwiambaro, dzidzhenereitha, zwikunakisi zwa maḓi, madennde khathihi na nḓisedzo ya mishonga ya u alafha. Ndambedzo iyi i ḓo thusa vhadzulapo vha swikaho 4 000 vhane zwa zwino a vhana madzulo vha khou dzula sentharani dza muvhuso. Khabinethe yo dovha hafhu ya ṱanganedza thuso ya zwa vhuthusavhathu u bva kha shango ḽa United Arab Emirates (UAE) zwine zwa vha zwiḽiwa khathihi na maḓi o kunaho zwi ḓo newa avho vho welwaho nga tshiwo tsha miḓalo 

7. U Rwelwa ṱari ha Tshikwama tsha Mveledziso dza zwa Matshilisano

7.1 Khabinethe yo ṱanganedza u Rwelwa ṱari ha Tshikwama tsha Mishumo ya Matshilisano tsho ṋetshedzwaho nga vha Tshumisano ya Mveledziso dza Nḓowetshumo (IDC) vho ṱangana na ofisi ya Presidennde khathihi na vha dtic. Thikhedzo iyi i ḓo bveledzisa zwikhala zwa mishumo kha vhaswa vha swikaho 50 000 hune vha ḓovha vha khou shumela zwitshavhani zwa mahayani. 

7.2 Thikhedzo iyi i ḓo ṋetshedza thusa ya ndondola mutakalo kha zwitshavha, zwiḽiwa na dzikhishi dzi ṋetshedzaho sobo dza pfushi, u ṱuṱuwedza zwa u ńwala na u vhala, u ṋetshedza dzi mbekanyamushumo dzi tsivhudzaho vhathu nga ha u tsireledza mupo khathihi na u ṱuṱuwedza vhaswa. Tshikwama i tsho tshi ḓo tikedza zwitshavha zwi swikaho 26 honeha hu si na ndavhelelo ya mbuyelo ya masheleni.

8. Zwa Vhugevhenga na Tshanḓanguvhoni 

8.1. Khabinethe yo ṱanganedza muvhigo wa u fariwa ha vhathu vha tshivhalo vha khou ṱumanywaho na zwa u tswa, u wanala na masheleni o hombokiwaho khathihi na maitele a tshanḓanguvhoni. Hu tshi katelwa na vhashumi vhakale vha muvhuso vhe vha vha vha kha vhuimo ha nṱha, vhańwe vha hone vho livhana na mulayo nga mulandu wa u kandekanya Mulayo wa Vhulanguli ha Masheleni a Lushaka, wa 1999 (Act 1 of 1999). Kha u farwa u ho hu katelwa na u farwa ha mushumi wa Muhasho wa zwa Muno ngei sentharani ya u dzula vhafhalali ya Desmond Tutu i wanalaho Pitori nga murahu ha u hweswa mulandu wa u ṱanganedza masheleni a tshanḓanguvhoni u bva kha muṅwe wa vhabvannḓa - izwo zwi tou vha tsumbo ya uri a huna muthu ane avha nṱha ha mulayo nahone a huna tshikhala tsha vhashumi vha sa fulufhedzei kha ofisi dza muvhuso. 

8.2. Khabinethe yo dovha hafhu ya ṱanganedza muvhigo wa u farwa ha vhanna vhavhili u ri vha vhuye ngeno kha ḽa Afrika Tshipembe vha divhiwaho sa MaGupta, madzina avho ndi Rajesh na Atul. Izwi ndi nga murahu ha muvhigo wa zwezwino wo ṱahiswaho wa uri vho fariwa ngei Dubai kha ḽa UAE he zwa ḓivhadzwa nga Dzangano ḽa Mapholisa kha Vhugevhenga ḽa Dzitshaka (Interpol). Avho murathu na mukomana vha khou ṱodiwa kha ḽa Afrika Tshipembe nga murahu ha u ṱumanywa na vhugevhenga ha u dzhia ndaulo ya muvhuso, vhufhura khathihi na u vha na masheleni a tshandanguvhoni. Nyambedzano vhukati ha mazhendezi a mihasho a mulayo vhukati ha shango ḽa UAE na ḽa Afrika Tshipembe dzi khou bvelaphanḓa. U farwa havho hu sumbedza vhuḓiimiseli ha muvhuso kha ulwa na vhugevhenga khathihi na tshanḓanguvhoni hu si na nyofho kana tshiḓivhano. 

8.3. U farwa ha avho vhanna zwi sumbedza u ri nḓila dza kutshimbidzele kwa zwithu dzi khou shuma zwavhuḓi kha u vhona u ri vhakandekanyaho mulayo vha khou livhanyiswa na wo nahone a huna muthu a re nṱha ha mulayo. 

8.4. Khabinethe yo sasaladza maitele mavhi a u nyadza ikonomi na shango ḽashu nga murahu ha zwiito zwa u tshinyadzwa ha thambo dza muḓagasi ngei kha Yunithi 1 ya Tshiṱitshi tsha Muḓagasi tsha Eskom vunḓuni ḽa Mpumalanga. Ndi lwa vhuṋa izwo zwiito zwa u tshinyadzwa ha zwiṱitshi zwa muḓagasi zwi tshi khou bvelela nga murahu ha musi hu tshi khou tou bva u vhigwa zwiṅwe zwiraru zwe zwa tshinyadzwa vhegeni dzo fhiraho.

8.5. Mbalombalo dza zwiito zwa vhugevhenga dza zwezwino dzi tou vha tsumbo ya u ri hu tshe na mushumo muhulwane une lushaka lwa fanela u ita u ri lushaka lu kone u tsireledzea. Zwiito zwa vhugevhenga zwi khou bvelelaho zwi ri sumbedza u ri nḓila ya u fhungudza vhugevhenga ndi vhuḓifhinduleli hashu roṱhe sa lushaka - ri tshi katela mapholisa, vharangaphanḓa vha madzangano a poḽotiki, vhorambindu, vhashumi khathihi na vhadzulapo - roṱhe nga u tou angaredza ri fanela ulwa na zwiito zwa vhugevhenga. 

8.6.    Khabinethe i khou fulufhela u ri gwama ḽe ḽa ṋetshedzwa vha Minisiṱiri wa Mapholisa u itela u thusa zwiṱitshi zwa mapholisa zwine zwa vha na tshivhalo tsha nṱha kha milandu ingaho mabulayo, u tshipiwa khathihi na mińwe milandu zwi ḓo thusa u ri zwitshavha zwa vhathu zwi tsireledzee.

9. Maswamaswa nga ha dwadze ḽa COVID-19

9.1. Khabinethe yo humbudza lushaka zwauri dwadze ḽa COVID-19 ḽi tshe hone nahone ri fanela u isa phanḓa na maitele oṱhe a u ḓitsireledza na u tsireledza vhańwe. Maitele a u ḓitsireledza a katela u ṱamba zwanḓa kana u sanithaiza zwanḓa misi yoṱhe, u dzulela u ambara masiki ri dzi pherani, u dzulela u sia tshikhala tsho teaho vhukati ha muthu na muṅwe, u vula mafasiṱere u ri hu dzhene muya khathihi na u hayeliwa. 

10. Guvhangano ḽa Mbumbano ya Afrika (AU) 

10.1. Khabinethe yo ṱangadzedza mulevho, muani na vhuḓikumedzeli zwo dzhiwaho kha Guvhangano ḽi lwaho na maitele a zwa Vhuravhele na Dzitshandukiso dzi si ho Mulayoni kha dzhango ḽa Afrika wo farelwaho Malabo, kha Riphabuḽiki ya Equatorial Guinea, nga Mugivhela wa ḽa 28 Shundunthule 2022. Vharangaphanḓa vha mashango a ḽa Afrika vho lavhelesa zwiwo zwa u shushedza, vha sedza nḓila ya khwine ya kufhindulele kha ayo maitele khathihi na u ḓiimisela u tsireledza mashango ane avha miraḓo ya dzangano ane a khou ṱangana na khaedu dza zwa vhuravhele na maitele a u vhaiswa. 

11. Vhulwadze ha Monkeypox

11.1. Khabinethe yo ḓivhadza vhadzulapo vha ḽa Afrika Tshipembe zwa u ri vha zwa ndondolo ya mutakolo vho ḓiimisela tshothe kha u lavhelesana na u thivhela vhulwadze ha Monkeypox, zwi tshi tevhela u dzhena haho kha mashango o vhalaho a songo ḓoweleaho kha zwa u tshoṱelwa nga malwadze. Ngeno kha ḽa Afrika Tshipembe hu saathu u vha na muthu na muthihi o no ṱolwaho kana u kavhiwaho nga uvho vhulwadze, vha zwa ndondolo ya mutakalo kha ḽi no shango vha kati tshoṱhe na u lavhelesana na uvho vhulwadze.

B. Tsheo dza Khabinethe 

1. Vhukwamani na Lushaka nga ha Maga ane a nga Dzhiwa kha Ulwa na Zwiito zwi si ho Mulayoni zwa u Rengisa Tsimbi dza Kale 

1.1. Khabinethe yo tendelana na zwa u ri huvhe na nyambedzano dzi katelaho lushaka nga ha khumbelo dzo ṱahisiwaho dza u thivhela zwiito zwa u rengiswa ha tsimbi dza kale na dza zwino. Zwa u tswiwa ha tsimbi dza kale na thambo dza khopha kha themamveledziso dza muvhuso zwi kwama nyaluwo ya ikonomi nga nḓila i si yavhuḓi. 

1.2. Khaedu dzine dza vha hone dzi katela u kwamea ha nḓisedzo ya muḓagasi na tshumelo dza zwidimela nga murahu ha u tshinyadzwa ha zwiporo. Izwi zwi kwama vhaṋameli nga u vha engedzela thaidzo ya masheleni a u tshimbila nga murahu ha u tshinyadzwa ha zwidimela. Thambo dza muḓagasi dzo ṱhukhukanywaho dzi vhea lushaka kha tshiimo tsha khombo, nga maanḓa vhana vhaṱuku. 

1.3. Khabinet yo ṋea maanḓa vha Muhasho wa dtic u ri vha tshimbidze iyo miṱangano nga tshifhinga tshe vha ṋewa tshone, nahone vha fanela u vhudzisa lushaka uri hu fanela u itwa mini u ri muvhuso u kone u fhelisa maitele mavhi a u tshinyadzwa ha themamveledziso dza vhuṱhogwa kha u khwaṱhisa ikonomi. Zwezwo nga murahu, Khabinethe i ḓo kona u ṱahisa maga o khethwaho kha ulwa na a yo maitele.

C. Vhuṱambo vhune ha khou ḓa

1. Tshumisano ya Mbumbano ya Dzitshaka (UN) kha zwa Thekhinoḽodzhi na Peacekeeping International Symposium (PTPS) 

1.1. Shango ḽa Afrika Tshipembe ḽi ḓo dovha hafhu ḽa fara muṱangano wa vhurathi wa zwa PTPS na vha Khoro ya Sainthifiki na Thoḓisiso ya Nḓowetshumo ngei Piṱori u bva nga Ḽavhuvhili, ḽa 24 Fulwi 2022. Muṱangano uyo u khou lavhelelwa u dzhenelwa nga vharangaphanḓa vha swikaho 300 vha bvaho kha mashango ane a vha miraḓo a swikaho 50. 

1.2. Muṱangano uyo u ḓo dzhenelwa nga maswole, mapholisa, na vhathu vha bvaho kha mashango ane a vha miraḓo ya UN vha tshiitela u pfumbudzana nga ha thekhinoḽodzhi ya tshizwino, yo khwinifhadzwaho na mbekanyamaitele dza vhurangeli kha puḽane dza UN. Muṱangano uyo u ḓo shumiswa sa fhethu ha u ṱahisa mafhungo o fhambanaho khathihi na u fha zwikhala miraḓo ya UN vhane vha vha tshipiḓa tsha zwa u ḓisa mulalo hu tshi khou shumiswa thekhinoḽodzhi ya puḽane dza u ḓisa mulalo

2.  Muṱatisano wa Lushaka u no Fariwa Ṅwaha Muṅwe na Muṅwe wa Vhuṋa wa ḽa Afrika Tshipembe wa nga ha Zwikili zwa Ḽifhasi (WSZA) 

2.1. Muṱaṱisano wa lushaka u farwaho ṅwaha muṅwe na muṅwe  4th  WSZA u khou farelwa ngei Inkosi Albert Luthuli International Convention Centre kha ḽa KwaZulu-Natal u bva nga ḽa 7 u swika 10 Fulwi 2022 nga fhasi ha thero ya: “Ratcheting up the Production of 21st Century Artisans”. 

2.2. Tshipikwa tsha u farwa ha uyo muṱangano ndi u ṱuṱuwedza zwikili zwa athizene sa izwi ḽi buḓo ḽi shumaho zwavhuḓi khathihi na u vula zwikhala zwa vhushumisani kha iḽo buḓo. U dovha hafhu wa shumiswa u sedzuluse zwikalo zwa vhane vho lugelwa nga u guda khathihi na u kona u vhona uri ndi vhafhio vhane vha nga khwinifhadza nga kha tshikhala tsha u ṱanganedza vhagudi vhane vha khou ṱoda u dzhia athizene sa buḓo ḽavho. 

D. Milaedza

1. Ndiliso 

Khabinethe yo tevhedza Phresindennde Vho Ramaphosa kha u rumela ndiliso kha vha muṱa wa Vhuhosini na lushaka lwa vha amaMpondo Kingdom zwi tshi tevhela u ri sia shango ha KhosiKhulu Vho Zanozuko Tyelovuyo Sigcau. 

E. U tholwa

U tholwa hoṱhe hu ḓo khunyeledzwa lwa tshoṱhe nga murahu ha u senguluswa ha ndalukano khathihi na u ṱanzwa madzina ho teaho.

1) Vho Jacob Ganny Mbele sa Muofisiri Mulanguli Muhulwane (DG) wa Muhasho wa Zwiko zwa Mineraḽa na Fulufulu
2) Mufumakadzi Vho Pumeza Nwabisa Nodada sa Tshanḓa tsha Muofisiri Mulanguli kha Muhasho wa zwa Mupo Vhusimamiri na Vhureakhovhe
3) Mufumakadzi Vho Susan Mafanedza Masapu sa Mutsivhudzi kha Mulayo Muhulwane kha Muhasho wa Vhulamukanyi na Mveledziso ya Mulayotewa. 
4) Mufumakadzi Vho Doris Tshepe sa Mukhomishinari wa Khomishini ya zwa Vhuṱaṱisani.
5) Dokotela Vho Alex Mahapa sa Mueletshedzi wa tshifhinga tshoṱhe kha Minisiṱa o Farelaho kha Muhasho wa Tshumelo ya Tshitshavha na Ndaulo.
6) Muimeleli Vho Rams Ramashia sa Mueletshedzi nga zwifhinga kha Minisiṱa o Farelaho kha Muhasho wa Tshumelo ya Tshitshavha na Ndaulo. 

Mbudziso: Vho Phumla Williams – Muambeli wa Khabinethe 
Luṱingothendeleki: 083 501 0139