A. Merero Tikologong
1. Mohlagase
1.1. Tona ya Mohlagase, Ngaka Kgosientsho Ramokgopa, o etetše diteišene tša tšweletšo ya mohlagase tše 14 go iponela le go ikwela ka boyena ditlhohlo tšeo Eskom e lebanego natšo mo boemong bja diteišene tša tšweletšo ya mohlagase.
1.2. Maeto a a file Tona dibaka tša go boledišana le balaodi, bašomi le mekgatlo ya bašomi moo go šongwago gona, gomme maikemišetšo ke go hloma tirišano diteišeneng tša tšweletšo ya mohlagase, gomme se ke karolo ya lenaneo la go kaonafatša bokgoni bja tlhagišo ya mohlagase e lego seo mafelelong se tla rarollago tlhaelelo ya mohlagase.
1.3. Kabinete e kwana le Tona ge a re bašomi ba Eskom ke bona e lego ba bohlokwa mo tharollong ya ditlhohlo tša rena tša enetši.
2. Tekolo ya Bontši bja Bašomi ya Kotara ye Nngwe le ye Nngwe (QLFS) ka ga Dipalo tša Mešomo
2.1. Kabinete e amogetše thotogo boemong bja tša mešomo ka mo nageng ka ge QLFS e begile koketšego ya 48 000 mo palong ya mešomo ka sektorong ya semmušo yeo e sego ya temo mo kotareng ya bone ya 2022. Kgolo ya mešomo e hlohleleditšwe ke kgwebišano, ditirelo tša kgwebo le sektoro ya meepo, gomme seo sa tliša boemo bja mešomo ka nageng go fihla go seo e nyakilego go ba dimilione tše 10.
2.2. Koketšego ga nnyane ga nnyane ya palo ya mešomo ke poelo ya maitapišo ao a kopanetšwego go tšwa go baswarasetseka ka moka, ka tirišano le mmušo, mo phethagatšong ya Leano la Kagoleswa le Tsošološo ya Ekonomi (ERRP).
2.3. Dipalopalo tša mešomo tša kotara ya bone di theilwe godimo ga dipoelo tše tiilego tša mešomo, tša mešomo ye 648 000 mo kotareng ya bobedi ya 2022 le mešomo ye 204 000 yeo e hlotšwego magareng ga kotara ya bobedi le ya boraro ya 2022.
2.4. Phethagatšo ye e tsepeletšego ya ERRP e feletša ka go tsena ka maatla mo tlholong ya mešomo le ntwa kgahlanong le tlhokego ya mešomo le bohumanegi.
3. Seboka le Pontšho tša Proudly South African le Buy Local
3.1. Kabinete e lebogetše go swarwa ka katlego ga Seboka le Pontšho tša bo 11 tša Proudly South African le Buy Local tšeo di bego di swaretšwe Johannesburg ka tlase ga morero wa: “Go godiša ekonomi le go hlola mešomo ka go reka le go rekiša dihlagišwa tša ka nageng” tšeo seboledi go tšona e bego e le Motlatšamopresidente, Morena Paul Mashatile, ka la 28 Hlakola 2023.
3.2. Pontšho e bontšhitše dithoto le ditirelo tša maemo a godimo tšeo di tšweleditšwego mo gae tša go feta 200 go tloga go dibapadišwa, didirišwa tša thuto, fenešara, dijo le ditšweletšwa tša dino go ya go didirišwa tša elektroniki, go laetša bokgoni bjo bogolo mo Afrika Borwa bja boitlhagišetšo, go fetola go kgema le mabaka mo tšweletšong le bokgoni bja batšweletši ba ka nageng.
3.3. Kabinete e hlohleleditše bobedi dikgwebo le badudi, go reka dilo tša mo gae ka ge theko ye nngwe le ye nngwe goba nyakego ya ditšweletšwa le ditirelo tša ka nageng di tsenya letsogo tsošološong ya ekonomi le thekgong ya tlhomo ya mešomo.
4. Dikamano tša Afrika Borwa le Belgium
4.1. Kabinete e thabetše boitshepo bjo laeditšwego go Afrika Borwa ka Ketelo ya Mmušo yeo e hlolago histori ya Mohlomphegi Kgoši Philippe le Mohlomphegi Mmakgoši Mathilde, ba Mmušo wa Belgium, ka taletšo ya Mopresidente Cyril Ramaphosa, go tloga ka la 22 go fihla ka la 27 Hlakola 2023.
4.2. Dikamano tše maatla tša dinaga ka bobedi kgwebišanong, dipeeletšong thwii tša dinaga dišele le boeti e be e le tšona dintlha dikgolo tša Ketelo ye ya mathomo ya Mmušo. Go feta moo, Foramo ya Kgwebo ya Afrika Borwa le Belgium e fane ka sefala sa diphapantšho le dipoledišano tša sektoro go kaonafatša dikamano tša kgwebišano le dipeeletšo, tšeo di nago le bokgoni bja go hlohleletša tlhabollo ya diintasteri mo Afrika Borwa.
4.3. Belgium ke ye nngwe ya dinaga tša badirišanimmogo ye e lego bohlokwa kudu go Afrika Borwa ge go tla mo go ekonomi le diromelwantle. Ka 2020 Afrika Borwa e rometše ka ntle dipilione tše $2.38 go Belgium mo disektorong tša go swana le tša ditaamane, dilori tša go iša dithoto, dikhemikhale tša tlhago le mašaledi a ditšhipi tša bohlokwa. Gape go na le dibaka tše bohlokwa tša dipeeletšo magareng ga dinaga tša rena tše pedi ge go tla mo go enetši, mananeokgoparara le tlhokomelo ya maphelo.
5. Khonferentshe ya Bosetšhaba ya Molaotheo
5.1. Kabinete e amogetše poledišano ka ga Molaotheo yeo e swerwego Khonferentsheng ya Bosetšhaba ya matšatši a mararo (22-24 Hlakola 2023) ka tlase ga morero wa: “Ditlhathollo ka Molaotheo: Pušo ya molao, boikarabelo, toka ya leago le ya ekonomi”. Dipoledišano di be di lebelela mengwaga ye 25 ye e fetilego ya Molaotheo gomme tša tšweletša seo se hlokago go dirwa.
5.2. Molaotheo e sa dutše e le tokumente ye e phelago gape ye bohlokwa mo go phegelelo ya mmušo ya go fetola maphelo a maAfrika Borwa ka moka go ba a kaone.
6. Khonferentshe ya Bosetšhaba ya Toka ya Maphelo a tša Thobalano le Pelego
6.1. Phihlelelo ya Ditokelo tša Maphelo a tša Thobalano le Pelego e be e le šedi e kgolo khonferenseng yeo e bego e swerwe go tloga ka la 22 go fihla ka la 24 Hlakola, yeo e bego e eteletšwe pele ke Tona ya Tlhabollo ya Leago, Mohumagatšana Lindiwe Zulu. Mmušo o ikemišeditše go tiišetša gore batho ka moka ba na le maatla le methopo ya go tšea diphetho tše di lego gabotse ka ga mebele ya bona, tša thobalano le pelego.
6.2. Pego ya bobedi ya Khomišene ya Maemo a Godimo ka ga Seboka sa Nairobi ka ga Khonferentshe ya Boditšhabatšhaba ya Baagi le Tlhabollo yeo e nago le sehlogo se se rego ‘Toka ya tša Thobalano le Pelego bjalo ka sedirišwa sa go phethagatša Maitlamo a Seboka sa Nairobi’ le yona e thakgotšwe. Se se fana ka tlhahlo ya go fihlelela toka ya maphelo a tša thobalano le pelego go bohle mo Afrika Borwa.
7. Mafula le Boso bjo Bobe
7.1. Mopresidente Cyril Ramaphosa o etetše Port St. Johns Kapa Bohlabela ka la 28 Hlakola 2023 go sekaseka karabelo ya mmušo le bašomela setšhaba go seemo se morago ga tshenyo ye kgolo kudu yeo e hlotšwego ke mafula a morago bjale lefelong leo. Mopresidente o tiišeditše setšhaba ka thekgo ya mmušo gomme a laetša ditebogo ka mošomo woo o dirilwego ke ba ditirelo tša tšhoganetšo bao ba thušitšego maitekong a tlhakodišo, ka morago ga mafula mo Port St. Johns le mafelong a mabapi, ao a hlotšego kgobogo ya naga, go tumolwa ga mehlare, go thibja ga ditsela le go ama maphelo a batho kudu.
7.2. Senthara ya Bosetšhaba ya Taolo ya Masetlapelo e kgokaganya karabelo ya mmušo e dirišana le Kapa Bohlabela le disenthara tša taolo ya masetlapelo tša selete sa OR Tambo go fokotša kamego ye mpe ya mafula ditšhabeng tša rena. Kabinete e lemogile tirišo ya mahlale maitekong a go arabela le a phokotšo ka mošomo wo o dirwago ke Khansele ya Dinyakišišo tša Mahlale le Intasteri, mmogo le Setheo sa Sebakabaka sa Bosetšhaba sa Afrika Borwa, Netweke ya Tekolo ya Tikologo ya Afrika Borwa (SAEON) le Tirelo ya Boemo bja Boso ya Afrika Borwa.
7.3. Ka kamego yeo e tseneletšego ya phetogo ya klaemete, tema ya mahlale, theknolotši le boitlhagišetšo go phokotšo ya masetlapelo, karabelo le maemong a mangwe, thibelo e fetogile ye bohlokwa kudu.
7.4. Kabinete e gopoditše batho bao ba dulago mafelong ao a lego tlase le ao a bago le mafula gantši gore ka mehla ba hlokomele kudu le go latela ditemošo tša boso.
8. Ditherišano tša Megolo ya Bašomedi ba Mmušo
8.1. Kabinete e begetšwe ka ga ditherišano tšeo di tšwelago pele tša megolo ya bašomedi ba mmušo gomme ya amogela ditšhupetšo tša peleng tša kgonagalo ya phihlelelo ya kwano le mekgatlo ya bašomi yeo e emelago bontši bja bašomi ba mmušo.
9. Karabo ya Sehlopha sa Toka, Thibelo ya Bosenyi le Tšhireletšo (JCPS) go Mogwanto wa Boipelaetšo wa la 20 Hlakola
9.1. Kabinete e bontšhitše ditebogo mo maitapišong a Sehlopha sa JCPS le Sebopego sa Mohlakanelwa sa Tšhomišo le Bohlale go netefatša gore mogwanto wa boipelaetšo wa la 20 Hlakola 2023 o iphetela ntle le ditiragalo tše kgolo.
9.2. Le ge e amogela gore ditiro tša mohuta woo di ka se dirwe ka mehla, Kabinete e laetše gore Sehlopha sa JCPS se tšweletše le go bea tafoleng Leano la Thibelo ya Bosenyi leo le kopantšwego le leo le etilwego pele ke bohlale bja tshedimošo go šomana ka bjako le ka katlego bosenyi bjo bo rulagantšwego, polokego le tšhireletšo ya batho mo Borwa Afrika.
9.3. Kabinete e laeditše tebogo ya yona ya botee bjo bo bontšhitšwego ke bontši bja maAfrika Borwa ka go gana dikgopelo tša go emiša naga le go šireletša temokrasi ya rena ya molaotheo.
10. Dinyakišišo ka Taba ya Sekati sa Facebook Thabo Bester
10.1. Kabinete e begetšwe ka ga ditšwelopele mo maitapišong a go golega setšhabi Thabo Bester, sekati sa Facebook seo se tšhabilego lefelong la phošollo leo le sepetšwago ke G4S.
10.2. Kabinete e laetše Kgoro ya Ditirelo tša Kgalemelo go phetha ka bjako ditshepedišo tša go tšea taolo ya ditiro tša mafelo a mabedi a phošollo ao a laolwago ke dikhamphani tša praebete le go tiišetša taolo ya ditlamorago go yo mongwe le yo mongwe yo a amegago.
11. Polao ya BoMorena ba Sefane sa Murray e lego Cloete le Thomas
11.1. Kabinete e sola polao ya Morena Cloete Murray le morwa wa gagwe Thomas, bašomi ba tharollo ya bašitwa ke go lefa, bao ba bego ba rarabolla melato ye mengwe ya maemo a godimo ya phethagatšo gomme e romela matshedišo a yona go lapa la Murray ka tahlegelo ya bona.
11.2. Kabinete e laetše ditheo tša phethagatšo ya molao gore di fatafatišiše, gomme ka bjako ka mo go kgonegago di tliše babolai le bao ba ba thwetšego pele ga molao.
12. Setheo sa Taolo ya Mellwane (BMA)
12.1. Kabinete e laeditše ditebogo go mošomo wo mogolo wa tokišetšo wo o dirilwego go netefatša gore BMA e thoma go šoma bjalo ka setheo seo se ikemetšego, go tloga ka la 1 Moranang 2023.
12.2. BMA ke karolo ye bohlokwa ya mošomo wa mmušo wa go šireletša mellwane ya Afrika Borwa ka mo go atlegilego ka tsela yeo e šireletšago dikgahlego tša setšhaba le go kaonafatša tšhireletšo ya setšhaba.
B. Diphetho tša Kabinete
1. Tšwelopele ka ga Khudugo go ya go Kgašo ya Ditšitale (BDM)
1.1. Kabinete e tsebišitšwe ka tše mpsha ka ga lenaneo la BDM ge naga e le gare e itokišeletša go Tingwa ga Kgašo ya Analoko le ditherišano tšeo di dirilwego le mekgatlo ye e amegago, go akaretšwa le maloko a setšhaba.
1.2. Kabinete e lemogile tšwelopele ye e bilego gona ka go hlongwa ga mapokisi a mo godimo ga thelebišene bakeng sa malapa ao a nago le maswanedi a go ka holega ao a dirilego dikgopelo tša thušo ya mmušo.
1.3. Kabinete e file tumelelo ya gore Tona ya Dikgokagano le Theknolotši ya Ditšitale e ngwale kuranteng ya mmušo letšatšikgwedi la go Tingwa ga Kgašo ya Analoko Afrika Borwa.
2. Sengwalwa sa Makgoraditsela sa Poledišano ka go Naba ga Pabalelo le Tirišo ya go ya go ile ya Mehutahuta ya Diphedi ya Afrika Borwa
2.1. Kabinete e dumeletše Sengwalwa sa Makgoraditsela sa Poledišano ka go Naba ga Pabalelo le Tirišo ya go ya go ile ya Mehutahuta ya Diphedi ya Afrika Borwa.
2.2. Afrika Borwa ke ye nngwe ya dinaga tšeo di nago le mehuta ya diphedi tše di fapanego kudu lefaseng gomme Sengwalwa sa Makgoraditsela se tla thuša naga go diriša maemo a yona a mabotse a mehuta ya yona ya diphedi ka go fapana yeo e humilego. E gatelela bohlokwa bja sektoro ya mehuta ya diphedi tšeo di fapanego go kgolo ya ekonomi ya Afrika Borwa, pabalelo le tekatekano mo ekonoming ya mehuta ya diphedi tšeo di fapanego. Sengwalwa sa Makgoraditsela se se laetša gape bohlokwa bja go šireletša tsebo ya setlogo ya setšo le mehuta ya diphedi tšeo di fapanego.
3. Sethalwa sa Pholisi ya Thušo ya Ditšhelete ya Dikgwebopotlana, tša Magareng le tše Nnyane (di-SMME) le Dikoporasi
3.1. Kabinete e dumeletše phatlalatšo ya Sethalwa sa Pholisi ya Thušo ya Ditšhelete ya Di-SMME le Dikoporasi bakeng sa ditshwaotshwao tša setšhaba. Pholisi ye e bopa karolo ya ditsenogare tše dingwe tša go thekga dikgwebopotlana, go akaretšwa Tlhako ya Setšhaba ye e Kopantšwego ya Tlhabollo ya Dikgwebopotlana yeo e dumeletšwego ke Kabinete ka 2022.
3.2. Sethalwa sa pholisi se šišinya ditsenogare tše bohlokwa tše 17 tšeo di tlago kgontšha di-SMME tše di akanyetšwago go dimilione tše 3.2 le dikoporasi tše 43 000 mo nageng go atlega. Ditsenogare tše di akaretša go rarolla mekgwa ya thekgo ya ditšhelete ye e aroganego, go kopanya polokelo ya tshedimošo ya dikgwebopotlana, go kaonafatša phihlelelo ya tšhelete ya go thoma le go oketša thekgo ya tlhabollo ya dikgwebo.
3.3. Mmušo o etiša pele thekgo ya di-SMME le dikoporasi ka lebaka la gore dikgwebo tše di hlola mešomo ye mentši le go fana ka dibaka tše ntši tša gore batho ba kgone go iphediša.
3.4. Sethalwa sa pholisi se tla phatlalatšwa mo Kuranteng ya Mmušo gammogo le mo wepsaeteng ya Kgoro ya Tlhabollo ya Dikgwebopotlana mo go www.dsbd.gov.za
4. Tlhako ya Meetse le Tlhokomelo ya Bohlweki
4.1. Kabinete e dumeletše Tlhako ya Meetse le Tlhokomelo ya Bohlweki yeo e tlago dirišwa bjalo ka tlhahlo ya ka moo ditirelo tša tlhwekišo di rulaganywago, di laolwago le go laolwa ka gona ka mokgwa wa tekatekano le go sepelelana le ditlhabollo tša theknolotši.
4.2. Tlhako ye e hlamilwe gape go arabela ditlhohlo tša kabo ya ditirelo tšeo di bonwego ka mananeokgoparara ao a tšofalago le ao a senyegago ka baka la tlhokomelo ye mpe, le mananeokgoparara ao a bego a sa hlamelwa go direla batho ba bantši.
4.3. Tlhako ye e tla šomišwa gape go itebanya le dikgoba tša kabo ya ditirelo gomme e fana ka magato a go fokotša palo ya godimo ya malapa ao a sego a abelwa ditirelo tša tlhwekišo ye e lekanego le ye e bolokegilego ka Afrika Borwa, gomme se se akaretša go fediša tirišo ya dikgamelo tša boithomelo ka mafelong a bodulo ao e sego a semmušo.
4.4. Tlhako e laela gape mangwalo a thuto a fasefase le maitemogelo a balaodi ba tshepedišo mešomong ya tlhwekišo ya meetse a ditšhila le dinyakwa tša maitemogelo go balaodi ba dipolante tša tlhwekišo ya meetse a ditšhila.
5. Tlhahlo ya Pholisi le Pholisi ka ga Tirišo ya ka pejana ya Dineteweke le Dinolofatši tša Dikgokagano tša Elektroniki
5.1. Kabinete e dumeletše Tlhahlo ya Pholisi le Pholisi ka ga Tirišo ya ka pejana ya Dineteweke le Dinolofatši tša Dikgokagano tša Elektroniki.
5.2. Maikemišetšo a Tlhahlo ya Pholisi le Pholisi ke go laela Bolaodi bjo bo Ikemego bja Dikgokagano bja Afrika Borwa (ICASA) go laela melawana ka ga mekgwa le ditshepedišo tša go rarabolla dikgohlano tšeo di ka bago gona magareng ga mong laesense ya tirelo ya neteweke ya dikgokagano tša elektroniki le mong naga ofe goba ofe mo nakong ya go tsenywa tirišong ga dikgokagano tša dineteweke tša elektroniki tšeo le dinolofatši.
5.3. Go tsenywa tirišong ka bokgoni ga dineteweke tša dikgokagano tša elektroniki ke selo seo se beilwego pele mmušong ka ge o thekga kgato ya naga go ya go ekonomi ya titšithale.
C. Bao ba Thwetšwego Mešomong
Batho ka moka bao ba thwetšwego mešomong mangwalo a bona a thuto a tlo tiišetšwa le go netefatšwa ka tsela ye maleba.
1. Mohumagatšana Hapiloe Sello bjalo ka Hlogophethiši ya Diphaka tša Setšhaba tša Afrika Borwa.
2. Boto ya Balaodi bao e sego ba Khuduthamaga ba Sentech:
(a) Mohumagatšana Sedzani Faith Mudau (o thwetšwe gape e bile ke Modulasetulo);
(b) Mohumagatšana Veronica Mmakoma Motloutsi (o thwetšwe gape);
(c) Morena Themba Phiri (o thwetšwe gape);
(d) Mohumagatšana Mapuleng Moropa (o thwetšwe gape);
(e) Ngaka Tshavhuyo Sesane (o thwetšwe gape);
(f) Morena Mbasa Metuse (o thwetšwe gape);
(g) Mmoleledi Nkhumeleni Anderson Mudunungu (o thwetšwe gape);
(h) Morena Luyolo Keyisa; le
(i) Morena Kiruben Pillay.
D. Melaokakanywa
1. Molaokakanywa wa Phetošo wa Mohlagase
1.1. Kabinete e dumeletše thomelo Palamenteng ya Molaokakanywa wa Phetošo ya Mohlagase.
1.2. Maikemišetšo a Molaokakanywaphetošo ke go:
1.2.1. maatlafatša tema ya Molaodi wa Setšhaba wa Enetši wa Afrika Borwa, .
1.2.2. maatlafatša dipeakanyetšo tše di amanago le mediro ye e nago le dilaesense le yeo e se nago laesense (ye e lokolotšwego);
1.2.3. dira dipeakanyetšo tša magato a nakwana a tlholo ya Modiriši wa Tshepedišo ya Phetišetšo (TSO); le
1.2.4. hlalosa mešomo ya TSO yeo, gareng ga ye mengwe, e akaretšago kabo ya sefala sa kgwebišano ya mohlagase motheong wa mebaraka ye mentši, le go fa phihlelelo go neteweke ya phetišetšo motheong wo o sa kgethollego.
2. Molaokakanywa wa Phetošo ya Tshepetšo ya Taolo ya Setšhaba (PAMA) wa 2023
2.1. Kabinete e dumeletše thomelo Palamenteng ya Molaokakanywa wa PAMA wa 2023.
2.2. Maikemišetšomagolo a Molaokakanywa wo ke go kaonafatša kabo ya ditirelo ka go sepelelana bokaone ga methopo ya bašomi, taolo le dipeakanyo tšeo di amanago le yona go ralala le makala a mararo a mmušo.
2.3. Molaokakanywa wo o tloša gape diphapano tše di sa lokago go taolo ya setšhaba gomme o hlagiša tlhomo ya tlhako ya ditherišano tša kopanelo.
3. Molaokakanywaphetošo wa Tirelo ya Setšhaba wa 2023
3.1. Kabinete e dumeletše thomelo Palamenteng ya Molaokakanywaphetošo wa Tirelo ya Setšhaba wa 2023.
3.2. Molaokakanywa wo maikemišetšo a wona ke go hlakiša dikarolo le mešomo ya balaodiphethiši mabapi le Dihlogo tša Kgoro (Di-HoD) gomme o hlagiša maatla a itšego a taolo ao a swanetšego go fiwa di-HoD, mola maatla a maano a swanetše go dula go balaodiphethiši.
3.3. Molaokakanywa wo gape o oketša tema ya Molaodipharephare ka mo Kantorong ya Mopresidente go hloma Hlogo ya Lekgoro la Taolo ya Badiredi ba Tshepedišo ya Mmušo gomme gape o hlakiša tema ye e kgathwago ke Khomišene ya Taolo ya Mošomo wa Badiredi ba Tshepedišo ya Mmušo mabapi le dingongorego.
4. Sethalwa sa Molaokakanywaphetošo wa Dikgokagano tša Elektroniki
4.1. Kabinete e dumetše go ngwalwa kuranteng ya mmušo Molaokakanywaphetošo wa Dikgokagano tša Elektroniki bakeng sa ditshwaotshwao tša setšhaba.
4.2. Maikemišetšo a diphetošo tšeo di šišintšwego ke go oketša maemo a phadišano ka lekaleng la dikgokagano tša megala le go theoša ditheko.
4.3. Diphetošo tša Molao wa Dikgokagano tša Elektroniki di tla dumelela Bolaodi bjo bo Ikemego bja Dikgokagano bja Afrika Borwa go fetofetoga le maemo go laola merero ya phadišano mo sektorong.
E. Ditiragalo tše di Tlago
1. Matšatši a Maikhutšo a Dikolo
1.1. Kabinete e lakaletša baithuti le barutiši ka moka maikhutšo a mabotse.
1.2. Polokego ya bana ba rena e swanetše go dula e le selo se tlago pele le mo nakong ya maikhutšo a dikolo.
2. Paseka le Ramadaan
2.1. Kabinete e lakaletša barapedi ba Bakriste le ba Mamoseleme tše dibotse ka nako ye ya Paseka le Ramadaan.
2.2. Kabinete e ipiletša go bao ba tla bego ba ya maeto mo nakong ye ya maikhutšo, go hlompha badiriši ba bangwe ba tsela le go obamela melao ya tsela. Baotledi ba swanetše go otlela ka lebelo leo le dumeletšwego, le go netefatša gore dikoloi tša bona di loketše go ka tsena tseleng, gomme ba se nwe gomme ba otlela.
3. Khonferentshe ya Dipeeletšo ya Afrika Borwa (SAIC) .
3.1. Mopresidente Cyril Ramaphosa o tla etelela pele go swara ga Afrika Borwa ga SAIC ya bo 5 ka la 13 Moranang 2023 kua Senthareng ya Dikopano ya Sandton kua Johannesburg.
3.2. Go tloga ka khonferentshe ya mathomo ya dipeeletšo ka 2018, Afrika Borwa e kgonne go goka maitlamo a go beeletša ka ditrillione tše R1,14.. Se se emela dipersente tše 95 tša boitebaganyo bja rena bja mathomo gomme se se fetolela go dipeeletšo go ralala le disektoro tša ekonomi tše dintši.
3.3. Go maitlamo a dipeeletšo a 152 ao a dirilwego peleng, diprotšeke tše 45 di phethagaditšwe, mola diprotšeke tše dingwe tše 57 ga bjale di sa agwa. Dipeeletšo tše di feleleditše e le difeme tše mpsha, disenthara tša teletšo megala, dipolante tša mohlagase go tšwa letšatšing, megala ya faeba ya optiki ya ka tlase ga lewatle, katološo ya mela ya tšweletšo le kamogelo ya theknolotši ye mpsha.
3.4. Mo Nakong ya Polelo ya Maemo a Setšhaba, Mopresidente o tsebagaditše nepišo ya R2 trilione bakeng sa lekga le leswa la nako ya go kgoboketša dipeeletšo.
4. Lefelo la Kgwebišano ka Tokologo la Kontinente ya Afrika (AfCFTA) Foramo ya Kgwebo
4.1. Afrika Borwa e tla swara Foramo ya Kgwebo ya AfCFTA yeo e rulaganyeditšwego gore e direge mo Senthareng ya Dikopano tša Boditšhabatšhaba ya Motse Kapa go tloga ka la 16 go fihla ka la 19 Moranang 2023, ka tirišano le Bongwaledi bja AfCFTA.
4.2. Foramo ya Kgwebo ya AfCFTA e tla šoma bjalo ka sefala sa dikgwebo le babeeletši go kgokagana le balekani ba baswa le bareki, go katološa bogolo bja phihlelelo le go fihlelela mebaraka ye meswa ka disektorong tša bohlokwa tšeo di lemogilwego.
5. Kgwedi ya Tokologo
5.1. Afrika Borwa e tla keteka Kgwedi ya Tokologo ka Moranang go laetša phetogo ya naga go tloga mmušong wa kgethollo le kgatelelo go ya nageng yeo e lokologilego ya temokrasi. Lehono, maAfrika Borwa ka moka a ipshina ka tšhireletšo ya Molaotheo, gomme re lokologile go ka ba seo re lego sona le go phegelela ditabatabelo tša rena ka mellwaneng ya molao.
5.2. Segopotšo ke kgopotšo ya boikgafo bjo bontši bjo bo dirilwego go kgonthiša tokologo ya rena bjo bo lebišitšego dikgethong tša mathomo tša temokrasi tša naga ya rena ka la 27 Moranang 1994, keteko ya dipoelo tša tokologo ya rena le maikemišetšo a rena a kopanelo a go šoma ka maatla kudu go rarolla ditlhohlo tšeo di sa tshwenyanago le naga ya rena le go netefatša gore ga yo a tlogelwago morago.
F. Melaetša
1. Ditebogišo
Kabinete e rata go ka fetišetša ditebogišo tša yona le ditakaletšo tše botse go:
- Rametlae wa Afrika Borwa, Trevor Noah, yo a thopilego Sefoka sa maemo a godimo sa Erasmus sa Yuropa, seo se mo dirilego rametlae wa pele wa go thopa sefoka se, ka morago ga Charlie Chaplin ka 1965. Sefoka sa Erasmus ke sefoka sa ngwaga le ngwaga seo se abelwago motho ka o tee goba ditheo tšeo di bilego le kabelo e kgethegilego setšong, setšhabeng goba thutamahlaleng ya tša leago kua Yuropa le lefaseng ka moka.
- baamogedi ba Difoka tša Boetapele bja Basadi ba Afrika bja Mathomo bja Charlotte Maxeke, tšeo di bego di etlilwe pele ke Tona ya Dikamano tša Boditšhabatšhaba le Tirišano, Ngaka Naledi Pandor. Tiragalo ye e lemoga le go hlompha baetapele ba Basadi ba Afrika bao ba ikgethilego bao diphihlelo tša bona, khuetšo, le dikabelo tša bona di tšweditšego pele tlhabollo ya Afrika ka disektorong tša go fapafapana tša setšhaba. Difoka di lemogile gape seabe go tšwetšopele ya boleng bja bong le maatlafatšo ya basadi.
- Banyana Banyana, ge ba le gare ba itokišeletša tšwelelo ya bona ya bobedi Sebjaneng sa Lefase sa FIFA. Ba tla ya Serbia bakeng sa papadi ya bogwera ka la 10 Moranang 2023.
- Bafana Bafana bao ba kgonnego go fetela pele go tsenela Sebjana sa Ditšhaba sa Afrika sa 2023 ka morago ga phenyo ya 2-1 ya Liberia ka Monrovia ka la 28 Hlakola 2023.
2. Matshedišo
Kabinete e laeditše matshedišo go ba lapa le bagwera ba:
- Moemedi Moosa “Mosie” Moolla (88) yo ka 2013 a filwego The Order of Luthuli ka Silifera ka lebaka la mošomo wa gagwe wa go hloka poifo gape o mobotse kudu mo mokgatlong wa tokologo woo gantši o bego o bea bophelo bja gagwe kotsing ye kgolo kudu le ka go emela dikgahlego tša mokgatlo wa tokologo le Afrika Borwa boditšhabatšhabeng. O be a le gare ga balweladitokelo ba Mokgatlo ba 155 bao ba swerwego ka ditatofatšo tša Bofetogedi bjo Bogolo ka Manthole 1956.
- batho ba bararo bao ba hlokofetšego nakong ya mafula a kua Port St. John’s le mafelong a mabapi.
- batho ba bahlano bao ba bolailwego le ba bararo bao ba gobetšego ditiragalong tše pedi tše di fapanego tša go thuntšhwa ka Tongaat, KwaZulu-Natal ka la 23 Hlakola 2023.
- Morena Randall Robison (81), molwela-ditokelo wa Amerika le mothei wa TransAfrica, mokgatlo wa maemo a godimo wa go lotšha ka Washington wo o thušitšego go bopa leswa pholisi ya dinaga tša ka ntle ya United States go itebanya le Afrika Borwa ya mehleng ya kgethologanyo.
Kabinete gape e laeditše matshedišo go:
- mebušo le batho ba India, Pakistan le Afghanistan ka ga tahlegelo ya maphelo ka morago ga tšhišinyego ya lefase yeo e ilego ya ba gona dinageng tšeo.
Dipotšišo:
Morena Michael Currin – Seboleledi sa Kabinete sa Motšwaoswere
Sellathekeng: 082 462 7896