Skip to main content
x

 

Kabinete e kopane ka Laboraro la 7 Phupu 2017, ka Tuynhuys, Motsekapa.

1. Merero ka seemong sa bjale

1.1. Kabinete e bušeletša boipiletšo bja Mopresidente Jacob Zuma bja gore maAfrika Borwa ba kopane kgahlanong le dikgaruru le tlaišo ya basadi le bana, ebile o ipiletša go maAfrika Borwa go tšea magato a ka pela go fediša leuba le ditšhabeng tša rena.

Se se latela ketelo ya Mopresidente go la Elsies River ka Motsekapa go thekga Imbizo ya Ntwa kgahlanong le Bosenyi. Ketelo ye gape e boletše kudu ka ga go ba kotsing ga basadi le bana setšhabeng sa rena.

Mopresidente o tshephišitše gore o tla boa lefelong leo go lebelela ditlhohlo tše ntši tša bosenyi le tša polao, kudukudu tša bana le ka fao bao ba phethagatšago molao ba ka kaonafatšago ditirelo tša bona setšhabeng.

1.2. Kabinete e amogela go lokollwa ga Dinyakišišo tša ka Malapeng ka Kakaretšo tša 2016, tšeo di tšwelago pele go laetša kgatelopele ka phethagatšong ya mananeo a mmušo go kaonafatša maphelo a maAfrika Borwa, kudukudu ditšhaba tšeo di hlokišitšwego menyetla nakong ye e fetilego.

Dipalopalo di laetša gore mmušo o a atlega ka go aba dintlo, fao e lego gore malapa a maAfrika Borwa ao a dulago ka gare ga dintlo tša ‘RDP’ goba ka dintlong tšeo di thušitšwego ke mmušo ka mašeleng a oketšega go tloga go 5% ka 2002 go fihla go 13,5% ka 2016.

Dinyakišišo tše di laetša gape gore mananeo a mmušo a thušo ya tša leago a bontšha koketšego go tloga go 12,7% ka 2003 go fihla go 29,7% ka 2016.

Gape go na le koketšego ye e bonagalago ka phihlelelong ya meetse, ya mohlagase le kelelatšhila, e lego selo se bohlokwa seo se laetšago nepo ya Mmušo wa Afrika Borwa ya go rarolla diphošo tša nako ya pušo ya kgethologanyo le go aba ditirelo tša motheo go batho ka moka.

Kabinete, le ge go le bjale, e lemogile gore le ge ngwadišo ya baithuti thutong ya godingwana e oketšega, le ge e le gore se se direga ka go nanya, ke fela 3,3% ya bathobaso ba maAfrika ba mengwaga ye 18 go fihla go ye 29 bao ba ithutago go fapana le 18,8% ya maIndia/Maešia le 17,5% ya setšhaba sa bathobašweu ka mo sehlopheng se sa mengwaga. Ke fela 3,5% ya setšhaba sa bammala yeo e bego e ithuta ka 2016.

Dinyakišišo tše di tšwetše pele go laetša go oketšega go tloga go 23,8% go fihla go 11,8% tša malapa ao a itemogelago tlala, gomme se se laetša kgatelopele ka go thušeng ga ditšhaba tšeo di phelago ka bohloking bjo bogolo.

1.3. Kabinete e lemogile ka ga Dinyakišišo tša Kotara ye Nngwe le ye Nngwe ka ga Dipalo tša Bašomi tša kotara ya mathomo ya ngwaga tšeo di laeditšego gore ekonomi e tlaleleditše ka mešomo ye 144 000. Dipalopalo tše di nyefišitšwe ke go hlatloga ga dipalopalo tša bao ba nyakago mešomo ka batho ba 433 000.

Kabinete e tiišetša leswa boikgafo bja yona bja go tšwela pele go dirišana le lefapha la phraebete le bašomi ka maitekelong a yona a go rarolla ditlhohlo tša tlhokego ya mešomo ka mo nageng.

1.4. Kabinete e amogela go tsebagatšwa semmušo ga Lefelo la Diintasteri la Babelegi leo le tsošološitšwego ka Hammanskraal bjalo ka karolo ya maano a mmušo a go akgofiša tlhabollo ya ekonomi le go hloma mešomo ka lefelong leo.

Protšeke ye ya R42 milione ke karolo ya Lenaneo la Mmušo la Tsošološo ya Mafelo a Diintasteri ebile ke le lengwe la mafelo a tshela ao a tsošološwago go ralala le naga ka nepo ya go tliša tlhabollo ya ekonomi le ya diintasteri ya kakaretšo.

Kabinete e hlohleletša diintasteri le dikgwebo tša ka mo nageng go nagana ka go lebiša mešomo ya tšona ka fao mafelong ao a diintasteri ka nepo ya go fihlelela magato a mehutahuta a thekgo ao a hwetšagalago go hlabolla dikgwebo tša bona go tšwela pele.

1.5. Kabinete e sedimošitšwe ke Tona ya Ditšhelete, Morena Malusi Gigaba, ka ga dipalopalo tša moragorago tša Palomoka ya Letseno la ka Nageng (GDP), leo le phuhlamilego ka 0,7% ka kotareng ya mathomo ya 2017.

Poelo ye ya GDP yeo e sa kgahlišego go feta ka fao go bego go emetšwe e tloga e le fase kudu go feta Tekodišišo ya Ditekanyetšo tša 2017, yeo e bego e akantše kgolo ya GDP ya 2017 ka 1,3%. Se se bonwa se bakilwe ke, gareng ga tše dingwe, go phuhlama ga intasteri ya botšweletši, ya kgwebišano, ya kabo ya dijo le ya madulo.

Le ge go le bjale ekonomi e thekgilwe ke kgolo ka go intasteri ya meepo le ya makgwara yeo e hlatlogilego ka 12.8%. Intasteri ya temo, ya kagodithokgwa le ya boreahlapi di hlatlogile ka kotareng ya mathomo ya 2017 ka tlhatlogo ya 22,2%.

Go na le dilo tše kaone tšeo naga e ka di šomišago go thekga kemelo ya yona ya kgolo ya ekonomi. Tšona di akaretša go kaonafala ga kgolo ya lefaseng ka bophara, go bea sekeng ga ditheko tša ditšweletšwa, maemo a klaemete ao a kgahlišago kudu, kabo ya mohlagase yeo e tshephagalago le dikamano le bašomi tšeo di sego kotsing kudu.

Bjalo ka taba ya tšhoganetšo, Kabinete e ipiletša go kgwebo, go bašomi le go setšhaba ka kakaretšo go dirišana le mmušo ka nepo ya go maatlafatša lenaneo la rena la kgolo le go kaonafatša boitshepo go realo e le go fediša go phuhlama mo le go bea ekonomi maemong a godimo, go fihlelela kgolo ya ekonomi ye e akaretšago mang le mang. Mabapi le se Tona ya Ditšhelete e tla kopana le baetapele ba kgwebo ka nepo ya go loga maano a go lwantšhana le go phuhlama ga ekonomi le go fihlelela kgolo ye e akaretšago mang le mang.

Kabinete e thekgile tshedimošokakaretšo yeo Tona ya Ditšhelete e swanetšego go fana ka yona go bagaši ba ditaba ka nepo ya go botša maAfrika Borwa ditsenogare tšeo mmušo o tlago di dira o diriša metheo ya ka gare ga ditekanyetšo tša bjale. Kabinete e tšwela pele go tiišetša leswa motheo wa ditekanyetšo wo o amogetšwego wa ka nageng.

1.6. Ditheo tša kelo ya maemo a ekonomi e lego Fitch and Standard & Poor’s di tiišeditše dikelo tša Afrika Borwa tša sekoloto sa ditšhelete tša ka ntle tša lebaka le letelele go ba go ‘BB+’.

Se se tla ka morago ga ge Tona Gigaba a rerišane le lefapha la phraebete go netefatša gore mošomo wa mohlakanelwa wa mmušo, wa kgwebo, bašomi le setšhaba o tšwela pele, le gore dithekgo tše di dirilwego di a phethagatšwa.

Kabinete e bušeletša gore maAfrika Borwa ba swanetše go dira mmogo, kudukudu ka dinakong tše boima le go šoma kudu le go feta go netefatša gore naga ye e hwetša leswa maemo a yona a legato la peeletšo.

1.7. Kabinete e amogela ditherišano tše di bilego gona ka go Komititaolo ya Mohlakanelwa ya Mmaraka wo o Swanago wa Seboka sa Dinaga tša Borwa (MERCOSUR) le Seboka sa Tefelometšhelo sa Dinaga tša Borwa bja Afrika (SACU) tšeo di sa tšwago go swarwa ka mo nageng.

Mekgatlo e dumelelane ka go šomiša dibaka mmogo ka nepo ya go tšwetša pele Tumelelano ya Kgwebišano ye e Beilwego Pele (PTA) ya MERCOSUR-SACU ka go akaretša ditheo tša yona tša tšwetšopele ya kgwebišano, mekgatlo ya tša kgwebo, lefapha la phraebete, le dintlo tša tšona tša botseta le batseta ba tšona. PTA ya MERCOSUR-SACU e fa dikhamphani tša ka nageng tšeo di romelago ditšweletšwa dinageng tša ka ntle dibaka tša go tsena ka mmarakeng wa go feta batho ba 280 milione.

Kabinete e ipiletša go dikhamphani tša ka nageng ka moka tšeo di romelago ditšweletšwa dinageng tša ka ntle go šomiša monyetla wo wa PTA ka ge ditšweletšwa tša ka mo nageng bjale di kgona go tsena ka mmarakeng wa MERCOSUR ka dikelo tša motšhelo tšeo di kgahlišago.

1.8. Kabinete e laeditše go swaba ga yona ka sephetho seo se tšerwego ke Amerika (USA) sa go ikgogela morago go Tumelelano ya Paris.

Tumelelano ya Paris, yeo e tla bego e šoma ka botlalo ka 2020, e theilwe go seabe seo se dirilwego ke dinaga ka botšona go dinepo tšeo go dumelelanwego ka tšona di le mmogo.

Afrika Borwa e ipileditše go USA go nagana leswa ka ga maemo a yona le go ikgafa leswa go tshepedišo ye ya dinaga tše ntši.

1.9. Memorantamo wa Tirišano (MoU) gareng ga Novartis, Lekgotla la Dinyakišišo tša Kalafo la Afrika Borwa le Kgoro ya Mahlale le Theknolotši, o bula ditsela go thekga bontši le boleng bja diteko tša kalafi le go aga bokgoni bja dinyakišišo ka khonthinenteng.

Tumelelano ye e tla dumelela gore go be le mananeo a dinyakišišo a mohlakanelwa ka go malwetši a go fetela le a go se fetele ao a kgethilwego, go kaonafatša phihlelelo ya balwetši ba Afrika Borwa go dihlare tša boithomelo, le go aga dinyakišišo tša ka mo nageng le tša ka khonthinenteng le bokgoni bja tlhabollo.

Kabinete e dumela gore go na le sebaka sa gore go be le dilekane tša setšhaba le tša phraebete, gomme e na le bonnete bja gore se se ka eta pele go rarolla mathata a mantši ao e lego tlhobaboroko ao re lebanego le ona.

1.10. Kabinete e amogela Pego ya 2017 go tšwa ka Khonkreseng ya Boditšhabatšhaba le Mokgatlo wa Seboka, yeo e tšwelago pele go bea Afrika Borwa bjalo ka lefelo la maemo a godimo la ditiragalo tša kgwebo ka Afrika le ka Nagabogareng ya Bohlabela. Pego ye e lokollotšwe ka Mopitlo 2017 ka Frankfurt, Germany.

Afrika Borwa e tšwela pele go ba ye nngwe ya mafelo ao a tumilego kudu a boeti lefaseng ka bophara ebile e tšwela pele go ba ya maemo a godimo go dipalopalo tša bokgoni bja maetong a lefaseng le boeti tša Mokgatlo wa tša Boeti wa Seboka sa Ekonomi ya Lefase tše di lokollotšwego ka Moranang 2017.

Kabinete e rata go bona bontši bja ditoropo tše nnyane le ditoropokgolo tša Afrika Borwa di phenkgišanela go swara dikopano tše nnyane fao e lego gore di ka kgona go fihlelela dinyakwa tša go swara dikopano tšeo. Se se tla thuša go kaonafatša go phatlalatšwa ga tša boeti go ya ka ntle ga mafelo a magolo le go phatlalatša lehumo leo le tšweletšwago ke ditiragalo tše ka fao go lekanego kudu.

1.11. Kabinete e ipiletša go maAfrika Borwa go hlokomela kudu ditaba tša maaka, kudukudu go hlatloga ga ditaba tša maaka tšeo di gašwago dikgašong tša setšhaba mabapi le basetsana le basadi bao ba timetšego, bao ba thopilwego ka ntle le thato ya bona le bao ba tšerwego ka kgang.

Go tšwelela ga dikgaruru mo nakong ye e sa tšwago go feta ka KwaMashu, kgauswi le Durban ka lebaka la dipego tša maaka tša gore bana ba tšewa ka kgang ka lefelong leo le ditaba tša gore mosetsana o tšerwe ka kgang ka Naledi, Soweto ke batho ka Toyota Quantum yeo dinomoropolata tša yona di ngwadilwego di ile tša tlala gohle kgašong ya setšhaba, tšeo ka moragonyana di ilego tša hwetšwa gore ga se nnete.

Bofora bjo, ditaba tše tša maaka le go phatlalatšwa ga tshedimošo ya maaka di baka tlhakatlhakano setšhabeng sa rena ebile di senya nako le methopo ya maphodisa. Re ipiletša go batho gore ba se ke ba romela leswa le go phatlalatša ditaba tša maaka kgašong ya setšhaba, go fihla ge ba tiišeleditše bonnete bja taba yeo.

1.12. Kabinete e lemogile ka go tshwenyega kudu dipego tša ditaba ka ga ‘diemeile tšeo di phatlaladitšwego ka ntle le tumelelo ya mong wa tšona’ tšeo di bonalago di šupa ka monwana Ditona, bahlankedi ba mmušo le batho fela gore ba dira dilo tšeo di sa amogelegego molaong.

Kabinete e tšwela pele go ikgafa ka botlalo go pušo ye kaone gomme gape e bolela gore batho ka moka ga ba na molato go fihla ge ba bonwa molao go latela Molaotheo wa rena.

Kabinete e ipiletša go bohle bao ba nago le tshedimošo ka ga go tshela molao ka bahlankedi ba mmušo goba ka Ditona go sedimoša ditheo tša phethagatšo ya molao gore dinyakišišo di dirwe.

Kabinete e a tseba gore melato ye mengwe e šetše e butšwe, gomme maphodisa a dira dinyakišišo tša maleba. Batho ka moka bao ba angwago ke diemeile tše ba kgopelwa go dirišana le ditheo tša phethagatšo ya molao.

Mopresidente Zuma o ganeditše dipharomolato tšeo di phatlaladitšwego ke kuranta ya Lamorena ya gore o na le ntlo ka Dubai ka United Arab Emirates.

2. Dipheto tša kabinete

2.1. Kabinete e sedimošitšwe ka ga dipego tša bone tša kgatelopele ya mošomo tša kotara ka kotara tša 2016/17 (Pherekgong-Hlakola 2017) ka ga go tsenywa tirišong ga dipoelo tšeo di beilwego pele.

Tlhokomedišišo ya Kabinete mabapi le go tsenywa tirišong ga Tlhako ya Togamaano ya Lebaka la Magareng ya 2014 go fihla ka 2019, e feleletša ka kabo ya ditirelo ye e kaonafetšego. Se se re batametša go fihleleleng ga Nepo ya 2030 ya Leanotlhabollo la Bosetšhaba (NDP).

Mmušo o bile le kgatelopele ye kgolo go tsenya tirišong ga dipoelo tša yona tše di beilwego pele tše 14 le go tšwetša pele maikemišetšo a NDP. Ditlhohlo tšeo di amago go tsenywa tirišong le kgato ye e nyakegago go kaonafatša kabo ya ditirelo le tšona di ile tša tsebja.

Tshepetšo ya Dikgokagano le Tshedimošo ya Mmušo (GCIS) e kgokaganya dikopano tša seboka se le bagaši ba ditaba, tšeo di rulagantšwego go swarwa go tloga ka la 9 go fihla ka la 18 Phupu 2017. Thulaganyo ye e mpshafaditšwego e tla romelwa go www.gov.za.

3. Ditiragalo tše di tlago

3.1. Mopresidente Zuma o tsebagaditše semmušo Kgwedi ya Bafsa ka fase ga morero wa “Ngwaga wa OR Tambo: Re Tšwetša pele Maatlafatšo ya Ekonomi ya Bafsa”, le kopano ya Sehlophatšhomo sa Bafsa sa Kantoro ya Mopresidente. Se se ile sa kopanya mmušo le baetapele ba mekgatlo ya bafsa, bao ba ilego ba gopodišiša ka ga kgatelopele ka go tšwetšopele ya bafsa ka ekonoming ya setšhaba.

Ditona le Batlatšaditona ba tla tsenela ditiragalo tše di fapafapanego tšeo di ikemišeditšego go tšwetša pele tlhabollo le maatlafatšo ya bafsa. Mokete wa segopotšo sa Letšatši la Bafsa la Bosetšhaba o tla swarwa ka Ventersdorp, ka Leboa Bodikela ka la 16 Phupu 2017.

Ngwaga wo ke ngwaga wa bo 41 wa segopotšo sa Dikgaruru tša ka Soweto ebile mokete wo o šoma bjalo ka segopotšo sa gore bafsa ka mo nageng ba be ba etile pele Ntwa ya rena ya go lwela tokologo.

Kabinete e hlohleletša bafsa ka moka go kgatha tema ka ditiragalong tša Letšatši la Bafsa le go šomiša thekgo le methopo ka moka yeo mmušo o fanego ka yona go kaonafatša maemo a bona le go tšwetša pele go kgatha tema ga bona ka ekonoming.

3.2. Khonferentshe ya mebušo ya selegae yeo e lego ka bafsa

Tona ya Pušo ya Tirišano le Merero ya Setšo, Morena Des van Rooyen, o tla bitša Khonferentshe ya Mebušo ya Selegae go tloga ka la 19 go fihla ka la 22 Phupu 2017, ka fase ga morero wa “Bafsa ba etile pele tlhabollo”. Khonferentshe ye e tla tsebagatša semmušo Seboka sa Tlhabollo ya Bafsa sa Mebušo ya Selegae.

Se se tla kgontšha bafsa go lebeledišiša kgatelopele ya mebušo ya selegae go lebeletšwe katlego ya Molaotshepedišo wa Bafsa wa Bosetšhaba (NYP) wa 2020. Gape e tla maatlafatša dilekane gareng ga mmušo, dikgwebo le setšhaba go hlabolleng ga bafsa ba baetapele ka mafelong a selegae.

3.3. Tona ya Ditirelo tša Setšhaba le Taolo, Mohumagadi Faith Muthambi, o tla eta pele baromiwa ba Afrika Borwa go tsenela Letšatši la Afrika la Ditrelo tša Setšhaba ka Kigali, Rwanda go tloga ka la 21 go fihla ka la 23 Phupu 2017.

Morero wa ngwaga wo ke: “Re Diriša Mokgwa wa Kabo ya Ditirelo wo o Theilwego go Badudi: Re Dirišana le Bafsa go Fetoša Afrika.” Morero wo o fa dibaka tša go lebeledišiša ka fao Tirelo ya Setšhaba e hlalošago le go arabela mokgwa wa kabo ya ditirelo wo o theilwego go badudi wo o hlalošwago ke ka fao dilo di dirwago ka gona mo lebakeng le.

4. Melaetša ya mahloko

4.1. Kabinete e lebiša mahloko a yona go ba lapa le go bagwera ba monamedi yo a hlokofetšego ge ditimela tše pedi tša Metrorail di thulana kgauswi le seteše sa Elandsfontein ka Ekurhuleni ebile e lakaletša bao ba gobetšego ka kotsing go fola ka pela.

Kabinete e ipiletša gore dinyakišišo ka ga seo se bakilego kotsi ye di akgofišwe go thibela go hlaga gape ga dikotsi tše di bolayago batho.

4.2. Kabinete e na le setšhaba sa boditšhabatšhaba ge se kgalema ka bogale tlhaselo ya botšhošetši ka United Kingdom (UK). Tlhaselo ye, yeo e hlagilego bošegong bja la 3 Phupu 2017 ka Toropokgolong ya London, e bolaile batho ba mmalwa gomme ya gobatša ba bangwe.

Tlhaselo ya ka London e hlagile mo dibekeng tše pedi ka morago ga tlhaselo ya ka Manchester, fao badudi ba bantši, bao bontši bja bona e bego e le bafsa le bana ba lahlegetšwego ke maphelo a bona.

Kabinete e lebišitše mahloko a yona go mmušo le go batho ba ka UK, kudukudu ba malapa le bao ba bego ba ratega maphelonga bahu, gomme ya lakaletša bao ba gobetšego gore ba fole ka pela.

4.3. Kabinete e lebiša mahloko a yona go ba lapa le go bagwera ba Moprofesara Babatunde Osotimehin, yo a hlokofetšego mo bekeng ye. Moprofesara Osotimehin e be e le Molaodiphethiši wa Sekhwama sa Setšhaba sa Mokgatlo wa Dinagakopano. O be a le bohlokwa go tšweletša merero ya maphelo a tša thobalano le a tša pelego ka Afrika mo mengwageng ye e sa tšwago go feta.

O šomile ka mafolofolo go tšwetša pele maphelo a tša thobalano le a tša pelego le ditokelo tša basadi le tša bafsa ka Afrika le lefaseng ka bophara. O ile a kwalakwatša ditokelo tša Basadi ba go ratana ka bobona, tša Batho ba go ratana ka Bong bja go swana, tša Batho ba Bong gabedi, Ba bong bjo bo fapanego le bja matswalo, Batho ba bong bjo makatšago le Dikgaramatona.

4.4. Dipula tša diphefo tše maatla tša ka kapa le mello ya ka knysna

Kabinete e lemogile go ba gona ga dipula tša diphefo tše maatla tšeo di amilego dikarolo tše kgolo tša ka Kapa Bodikela le tshenyo ye e bilego gona ka moragonyana. Kabinete e lebiša mahloko a yona go ba malapa a bao ba lahlegetšwego ke maphelo a bona le thoto nakong ye ya masetlapelo; dipalopalo tša moragorago di begile gore go hlokofetše ba seswai.

Lefelo la Taolo ya Dikotsi tša Masetlapelo la ka Motsekapa le hlohleletšwa go dira ka fao le ka kgonago ka gona go phološa maphelo le thoto, go akaretšwa le ka Knysna fao go nago le mello ya dihlaga. Re ipiletša go batho go obamela magato a polokego.

5. Melaetša ya ditebogišo

5.1. Kabinete e amogela sephetho sa Mopresidente Jacob Zuma sa go thwala Moleftenentepharephare Lesetja Mothiba bjalo ka Mokhomišenare yo moswa wa Maphodisa wa Bosetšhaba wa Motšwaoswere.

5.2. Kabinete e lebogiša boramabelo ba rena le banna le basadi ba dipapadi ge maina a bona a šišintšwe ka go magoro a seswai a Difoka tša Dipapadi tša Selete tša Ngwaga ka Ngwaga tša 2017, tšeo monggae wa tšona e bego e le Afrika Borwa.

Selete sa Bohlano sa Lekgotla la Dipapadi la Mokgatlo wa Selekane sa Afrika ke se sengwe sa dilete tše hlano tšeo di filwego boikarabelo bja go hlabolla dipapadi ka fase ga Mokgatlo wa Selekane sa Afrika. Maloko a selete se ke: Angola, Botswana, Lesotho, Malawi, Mozambique, Namibia, Afrika Borwa, Swaziland, Zambia le Zimbabwe.

Wayde van Niekerk o thopile Sefoka sa Monna wo a Ralokileng Botse Dipapading tša Ngwaga wo
Caster Semenya o thopile Sefoka sa Mosadi wo a Ralokileng Botse Dipapading tša Ngwaga wo
Anna Botha o thopile Sefoka sa Mohlahli wo a Šomilego Botse Ngwageng wo
Mamelodi Sundowns e thopile Sefoka sa Sehlopha se se Šomilego Botse Ngwageng wo.
 
5.3. Kabinete e lebogiša batho ba Lesotho ka go swara dikgetho tša khutšo ebile e tšwela pele go lebogiša Tonakgolo ye e kgethilwego Morena Thomas Thabane le mokgatlo wa gagwe ge o thopile dikgetho.

6. Bao ba thwetšwego mešomong

Batho ka moka bao ba thwetšwego mešomong mangwalo a bona a dithuto a tla tiišetšwa le go netefaletšwa ka maleba.

6.1. Molaodipharephare (DG): Kgoro ya Peakanyo, Tekodišišo le Tshekatsheko ya Phethagatšo ya Mošomo, Mohumagadi Nompumelelo Zandile Mpofu.
6.2. DG: Kgoro ya Ditšhelete ya Bosetšhaba, Morena Dondo Mogajane.

Dipotšišo: Mohumagadi Phumla Williams
Molaodipharephare wa Motšwaoswere (GCIS)
Mogala: 083 501 0139

 Union Building