Kabinete e kopane ka Ntlong ya Baeti ba Mopresidente ya Sefako M Makgatho ka Pretoria ka Labobedi la 1 Phato 2017.

1. Diphetho tša Kabinete

1.1. Afrika Borwa e keteka Kgwedi ya Basadi ka Phato, bjalo ka segopotšo go basadi ba go feta ba 20 000 bao ba gwantetšego Union Buildings ka la 9 Phato 1956 e le ge ba ipelaetša kgahlanong le katološo ya melao ya dipasa go basadi.

Meketeko ya Letšatši la Bosetšhaba la Basadi e tla swarwa ka Lepatlelong la Galeshewe ka Kimberley ka Kapa Leboa. Kabinete e dumeletše morero wa ngwaga go ba “Ngwaga wa OR Tambo: Basadi ba kopane ge ba tšwetša pele Afrika Borwa.” Kabinete e ipiletša go maAfrika Borwa go šomiša kgwedi ya Phato go keteka tema ye e kgathwago ke basadi setšhabeng sa rena.

1.2. Kabinete e sedimošitšwe ka ga lenaneo la mengwaga ye meraro leo le tlogo tsenywa tirišong ke Mokgatlo wa Tsošološo ya Maitshwaro (MRM). MRM e filwe mošomo wa go sepediša, go hlohleletša le go kgokaganya lenaneo leo le nyakago go bušetša sekeng maitshwaro a setšhaba sa rena. Mokgatlo wo o nyaka go tsošološa moya wa Ubuntu/Botho ka go šomiša bobedi methopo ya mmušo le ya setšhaba sa badudi.

Kabinete e dumeletše lenaneotirišo la mengwaga ye meraro la MRM le mokgwa wa dikgato tše mmalwa wa go tsenya tirišong lenaneo la tsošološo ya maitshwaro ka gare ga mmušo.

1.3. Kabinete e dumeletše gore Afrika Borwa e romele phenkgišano ya yona ya go swara Dipapadi tša Sebjana sa Lefase sa Rakbi sa 2023 (RWC). Se se tla fa gape Afrika Borwa sebaka sa go bontšha naga ye go setšhaba sa boditšhabatšhaba. Afrika Borwa e rile mo nakong ye e fetilego ya swara ditiragalo tša maemo a godimo tša go swana le dipapadi tša All Africa Games, Sebjana sa Lefase sa Khrikete, 2010 FIFA World CupTM  le dikhonferentshe tše ntši tša boditšhabatšhaba.

Bjalo ka naga re ithutile ka maitemogelo ao a fetilego kudukudu ka ga ditshenyegelo tša go fetiša tekanyo tša go swara ditiragalo tše le go kwanela ditheko fao go bilego gona ka 2010. Ka lebaka la se, mmušo o ganne go saena tšheke ye e sego ya ngwalwa selo e lego seo se dirilego gore Afrika Borwa e gogele morago phenkgišano ya yona ya go swara Dipapadi tša Commonwealth.

Kabinete e sedimošitšwe ka ga dikholego tšeo di ka tlišwago ke tiragalo yeo. Afrika Borwa e šetše e na le mananeokgoparara a go swara phadišano yeo ka ntle le go aba ditekanyetšo tša tlhabollo ya mananeokgoparara. Dipapadi go bolelwa gore ke tše dingwe tša dilo tše di hlohleletšago gabotse kago ya setšhaba gomme mananeo a papadi ya rakbi a tla maatlafatša tirišano ya setšhaba.

Mananeo a a tla tsenywa tirišong nageng ka bophara go fihla ka ngwaga wa 2023 gomme a tla tlogela bohwa bja go ya go ile go tlhabollo ya rakbi ka ditšhabeng tšeo di hlokago menyetla.

Kabinete e dumeletše lenaneokakaretšo leo le šišintšwego la phadišano ye leo e lego maitekelo a ekonomi ao a tlago fokotša dinyakego tša ditšhelete gammogo le go hlohleletša ditiragalo tša ekonomi tša go thwala batho mešomong le maatlafatšo.

Phadišano ye e tla tsenya letsogo go hlohleletša ekonomi ya rena ka go thekga dilo tšeo di tlago pele tša mmušo, kudukudu ka ge e amana le bodiredi bja ka ntle bjo bo kgethago le go obamela Tšhata ya Phetošo ya Dipapadi le go abelana dipoelo tšeo di hweditšwego.  Tiragalo ye e tla tšwela pele go thuša boeti bja rena le lekala la kamogelo ya baeti.

Kabinete e dumeletše go hlongwa ga Komiti ya Ditona (IMC) ka ga WRC 2023. IMC e tla laola Tshepedišo ya phenkgišano ya RWC 2023 le go netefatša gore naga e holega go tša ekonomi mo tiragalong ye. Tona ya Dipapadi le Boitapološo, Morena Thulas Nxesi, o tla swara seboka sa bagaši ba ditaba seo se aroganego go ba sedimoša ka ga tshepedišo ya phenkgišano.

1.4. Kabinete e dumeletše gore Sethalwa sa Molawana wa Thoto ya Bohlale (IP) sa Afrika Borwa – Kgato ya I (2017) se phatlalatšwe ka gare ga Kuranta ya Mmušo gore setšhaba se dire ditshwaotshwao ka ga sona.

Se se fetola boipiletšo bja Leanotlhabollo la Bosetšhaba la kgatelelo ye kgolo go boitlhamelo, tšweletšo ye e kaonafetšego, tšhalomorago ye kgolo ya ekonomi ye e nago le tsebo, le kutollo ye kaone ya dibaka tšeo di bapetšwago le tša bokgoni.

Molawana wa IP ke sedirišwa se bohlokwa sa melawana seo se tšwetšago pele boitlhamelo, phetišetšo ya theknolotši, dinyakišišo le tlhabollo, tlhagišo ye e nago le boithomelo, tšhireletšo ya badiriši, tlhabollo ya diintasteri le ka kakaretšo, kgolo ya ekonomi.

1.5. Kabinete e dumeletše gore Sethalwa sa Leano la Dinamelwa go Tikologo se phatlalatšwe gore setšhaba se dire ditshwaotshwao ka ga sona. Leano le le tla bopa motheo wa tlhabollo ya melawana ka gare ga lekala la dinamelwa mabapi le go fokotša meši ya Digase tša Lefaufaung (GHG).

Maikemišetšo a leano le ke go fokotša seabe se šoro sa nyakego ya dinamelwa go tikologo mola ka go le lengwe re rarolla dinyakego tša dinamelwa mo lebakeng le le ka moso go lebeletšwe melawana ya tlhabollo ya go ya go ile.

Mananeo a dinamelwa a bopa motheo wa ditiragalo tša ekonomi ya setšhaba ka Afrika Borwa ka go kgontšha go sepetšwa ga batho le dithoto. Le ge go le bjale, meši ye e tšwago ka lekaleng la dinamelwa e bopa 10.8% ya palomoka ya meši ya GHG ka mo nageng, mola e le gore dinamelwa tša tseleng di rwele maikarabelo go 91.2% ya meši ye ya GHG. Afrika Borwa e tshephišitše gore e tla tsenya letsogo go nepišong ya phokotšo ya meši ya GHG ka 34% ka 2020 le ka 42% ka 2025.

1.6. Kabinete e dumeletše gore Kgoro ya Merero ya Selegae e bule leswa tshepedišo ya dikgopelo go bao mo lebakeng le ba swerego Phemiti ye e Kgethegilego ya Zimbabwe, ka fase ga maemo a itšego. Tumelelo ya peleng ye e Kgethegilego ya badudi ba Zimbabwe e dumeletšwe ka Moranang 2009 go ngwadiša badudi ba Zimbabwe bao ba bego ba le ka Afrika ka ntle le molao. Diphemiti tša bona di felelwa ke nako ka la 31 Manthole 2017.

Tona ya Merero ya Selegae, Moprofesara Hlengiwe Mkhize, o tla swara tshedimošo ya bagaši ba ditaba yeo e kgethegilego go hlaloša maemo le tshepedišo yeo e tlago latelwa ge dikgopelo tše diswa di bulelwa.

1.7. Kabinete e dumeletše ditlhamo tša Khamphani ya Tšweletšo ya Ditšhelete tša Tšhipi tša 2017 tša molokoloko wa ditšhelete tša tšhipi tša mebala tša keteko: Matšoba le Dinonyana tša Bolotadiphedi bja Lebopo la Kapa Bodikela. Se ke tlaleletšo go mehutahuta ya ditšhelete tša tšhipi tša keteko le tšeo di phatlalatšwago tšeo di tlago abja ka 2017.

2. Melaokakanywa

2.1. Kabinete e dumeletše go phatlalatšwa ga Molaokakanywaphetošwa wa Ngwadišo ya Mangwalo a Beng ba Dithoto wa 2017 gore setšhaba se dire ditshwaotshwao ka ga ona. O fetoša Molao wa Ngwadišo ya Mangwalo a Beng ba Dithoto, wa 1937 (Molao wa 47 wa 1937), go realo e le go kaonafatša le go maatlafatša go tsenya tirišong le go phethagatša Molao wo. Molaokakanywa wo o tla tsenya tirišong le go maatlafatša taolo le ngwadišo ya mangwalo a beng ba dithoto.

3. Melaetša ya mahloko

Kabinete e lebišitše mahloko a yona go ba lapa ba bathekgi ba babedi ba kgwele ya maoto bao ba lahlegetšwego ke maphelo a bona ka nakong ya mogatano ka Lepatlelong la FNB ka Mokibelo wa la 29 Mosegamanye 2017. Mopresidente o hlomile Komiti ya Dinyakišišo ye e bopilwego ke Ditona, yeo e etilwego pele ke Tona Nxesi, go nyakišiša mabaka ao a dirilego gore go be le masetlapelo a.

4. Bao ba thwetšwego mešomong

Batho ka moka bao ba thwetšwego mešomong mangwalo a bona a dithuto a tla tiišetšwa le go netefaletšwa ka maleba.

4.1. Morena Lefentse Cuitzen Radikeledi o thwetšwe leswa bjalo ka moemedi wa Kgoro ya Ditšhelete ya Bosetšhaba go Lekgotla la Koporase ya Inšorentshe ya Dikoloto tša Diromelwantle la Afrika Borwa SOC Limited.
4.2. Katološo ya lebaka la mošomo la Mohumagadi Thabang Charlotte Christine Mampane bjalo ka Mokhomišenare wa Khomišene ya Dillotho ya Bosetšhaba (NLC).
4.3. Moprofesara Ntshengedzeni Alfred Nevhutanda o thwetšwe leswa bjalo ka Modulasetulo wa NLC.
4.4. Mohumagadi Fadila Ethne Lagadien bjalo ka leloko la Setheo sa Phatlalatšo ya Dithušo tša Mašeleng go tša Bokgabo, Setšo le Histori ya Bosetšhaba, Tlhago, tša Setšo le Bohlami bja Dipolane sa Lekgotla la NLC.
4.5. Morena Sunrise Vusumuzi Mkhize bjalo ka Molaodipharephare (DG) wa Kgoro ya Bokgabo le Setšo.
4.6. Mohumagadi Thathakahle Jordan-Dyani bjalo ka Motlatša Molaodipharephare (DDG): Merero ya Boditšhabatšhaba le Kgwebišano ka go Theknolotši ya Tshedimošo le Dikgokagano (ICT) ka Kgorong ya Mananeokgoparara a Dikgokaganyo le Ditirelo tša Poso.
4.7. Go thwala leswa le go thwalwa ga balaodi bao e sego ba khuduthamaga ba Lekgotla la Pankatlhabollo ya Borwa bja Afrika Borwa mo mengwageng ye meraro (go fihla ka la 31 Mosegamanye 2020):

4.7.1. Mohumagadi Anuradha Singh (o thwetšwe leswa);
4.7.2. Mohumagadi Gugu Mtetwa (o thwetšwe leswa);
4.7.3. Moprofesara Mark Swilling (o thwetšwe leswa);
4.7.4. Mohumagadi Zanele Monnakgotla (o thwetšwe);
4.7.5 Morena Lufuno Motsherane (o thwetšwe);
4.7.6. Mohumagadi Bulelwa Ndamase (o thwetšwe);
4.7.7. Mohumagadi Pinkie Nqeto (o thwetšwe);
4.7.8. Mohumagadi Letlhogonolo Meko (o thwetšwe); le
4.7.9. Morena Blessing Mudavanhu (o thwetšwe).

4.8. Go thwalwa le go thwala leswa ga balaodi bao e sego ba khuduthamaga ba Lekgotla la Koporasetlhabollo ya Setšhaba SOC Limited mo mengwageng ye meraro (go fihla ka la 31 Mosegamanye 2020):

4.8.1. Ngaka Xolani H Mkhwanazi (Motlatšamodulasetulo) (o thwetšwe);
4.8.2. Mohumagadi Mathukana Mokoka (o thwetšwe);
4.8.3. Mohumagadi Dudu Hlatshwayo (o thwetšwe leswa);
4.8.4. Mohumagadi Sibusisiwe N Ngubane (o thwetšwe leswa); le
4.8.5. Ngaka Trueman Goba (o thwetšwe leswa).

Dipotšišo:
Mohumagadi Phumla Williams – Molaodipharephare wa Motšwaoswere (GCIS)
Mogala:083 501 0139