A. Merero ye Bohlokwa Seemong sa Bjale
1. Tsebišo ka Seemo sa Bolwetši bja Coronavirus (COVID-19)
1.1. Kabinete e lebogišitše batho ka moka mo Afrika Borwa ge ba tšeere sephetho sa go hlaba meento le go latela ditshepedišo ka moka tša COVID-19 tšeo pheletšo ya tšona e kgontšhitšego naga ye go efoga palo ye hlatlogelago godimo ya diphetelo tše diswa ka nako ya leuba la bohlano la bolwetši bjo.
1.2. Le ge go le bjalo, ga se ra swanela go iketla kudu ka ge COVID-19 e santše e sale gona. Le ge e le gore malobanyana mo naga e fedišitše dinyakwa tša kgapeletšo tša go apara dimaseke mafelong a bohle, batho ba go ba le malwetši a mangwe le bao ba sa ntšego ba lwala ba hlohleletšwa go tšwelapele go apara dimaseke. Re swanetše go tšwelapele go hlapa matsogo a rena goba go sanithaesa, le gape go šielana sekgala le go netefatša gore go hlabela moya ka tsela ye maleba.
1.3. Meento e santše e le mokgwa wa go itšhireletša malwetšing wo o hlatsetšwego ka sesaentshe kgahlanong le COVID-19 ebile Kabinete e hlohleletša batho ka moka bao ba sa kago ba hlaba meento go ya go hlaba meento ya bona ya go tsošeletša mafelong a kgauswi le bona a go hlaba meento ntle le tefo.
2. Mabora a dikgabo
2.1. Kabinete e sedimošitšwe ka seemo sa moragorago seo se gatetšego pele mabapi le go phatlalala ga Mabora a Dikgabo ka mo nageng morago ga kgonthišišo ye lokolotšwego ya moragorago ya gore go na le motho wa bobedi yo a nago le bolwetši bjo ka mo nageng. Batho bao ba fetetšwego ba ipeetše thoko ka magaeng a bona ebile lesolo la go lota mehlala ya batho bao ba ka bego ba kgokagane le bona le gare le a kgatlampana go ba humana.
2.2. Kgoro ya Maphelo le Setheo sa Bosetšhaba sa Malwetši ao a Fetelanago se šomišana mmogo le Mokgatlo wa Lefase wa tša Maphelo go lekola kotsi ya diphetelo tša ka mo nageng ka go sepedišana le Melao ya Boditšhabatšhaba ya Maphelo.
2.3. Baerase ye ya Mabora a Dikgabo ga e phatlalale bonolo ebile phetelo ya gona gantši e diragala morago ga go kgomana go swana le go atlana, go kgwathakgwathana goba go swaraswara ditho tša mmele tša go ba le dišo tša motho wa go swarwa ke mabora a dikgabo. Batho bao ba se nago dika tša mabora a dikgabo ga go kgonagale gore ba fetetše ba bangwe ka baerase ye.
2.4. Kabinete e eleditše batho bao ba itemogelago dika tša letadi, dika tša go tlwaelega tša go swana le tša mokhohlane, le menyabidi ya mmala wo mohubitšwana go bega ditiragalo tše dikliniking tša maphelo tša kgauswi le bona gore bolwetši bjo bo humanwe ka bonako le go phekolwa.
3. Masetlapelo a Thabeneng ya East London
3.1. Masetlapelo a go tšhabiša namana tša mmele kua Thabeneng ya Enyobeni gola East London Profenseng ya Kapa Bohlabela ka la 26 Phupu 2022 ao a tšeerego maphelo a batšwamahlalaging ba 21, a tšhošitše kudu batho ka moka ka nageng. Go tloga go le boima kudu go gopola ka tlalelo ya malapa a bao ba lobilego bana ba bona ka mokgwa wo wo sehlogo.
3.2. Kabinete e lebišitše melaetša ya yona ya mahloko go malapa ao a lobilego bao ba phelago le bona le go leboga motho mang le mang ka thekgo ya bona ya moya wa botho go malapa ao a llelago metswalle ya bona mo nakong ye ye boima.
3.3. Go a hlobaetša gore bana ba bannyane ba mengwaga ya go lekana 13 ba ile ba dumelelwa go tsena lefelong leo le go gamola madila. Re dira boipiletšo bathong ka moka setšhabeng go kgatha tema ya bona go dira gore bana ba dule ba bolokegile ka dinako tšohle.
3.4. Bana ba mengwaga ya ka fase ga ye 18 ga ba dumelelwe go tsena ka dipareng, ka dithebeneng, le ka mabenkeleng a go rekiša madila. Bagwebi ba madila bao go ka humanwago ba gataka ye mengwe ya melao ye ba swanetše go pharwa ka bosenyi le go tšeelwa dilaesense tša bona tša go rekiša madila.
4. Dipoelo go tšwa Samiting ya Baetapele ba Seboka sa Dinaga tše Šupa (G7)
4.1. Mopresidente Cyril Ramaphosa o kgathile tema Samiting ya Baetapele ba Seboka sa Dinaga tše Šupa (G7) yeo e bego e swaretšwe kua Bavaria, Germany ka Mošupologo, 27 Phupu 2022. Mopresidente – yo a kgathilego tema dikopanong tša mošomo fao go tšona go ahlaahlilwego merero ya klaemete, mohlagase, maphelo le tšhireletšego ya dijo lefaseng ka bophara – o be a memilwe ke moswarakopano ye, Mokhanseliri Olaf Scholz.
4.2. G7 ke foramo ya sepolotiki ya magareng ga didiko tša mmušo ya go hlangwa ke Canada, France, Germany, Italy, Japan, United Kingdom le Amerika.
B. Diphetho tša Kabinete
1. Seakanywa sa Melao ya Lefapha la Semolao (Seakanywa sa LSC)
1.1. Kabinete e dumeletšwe go phatlalatšwa ga Seakanywa sa LSC gore setšhaba se fe ditshwayotshwayo tša sona. Dinepo tša melao ye ke go kgontšha diphetogo ka lefapheng la semolao go fihlelela tekatekano ya batho goya le ka dipalopalo tša ka mo nageng. Melao ye e tla netefatša gape le gore go ba le setheo seo se tla tšweletšago baabaditirelo bao ba hlahlilwego gabotse le ba bokgoni ditirelong tša semolao.
1.2. Go hlangwa ga Seakanywa se sa LSC go lekotšwe ke Khansele ya Phethagatšo ya Semolao e bago setheo sa mmušo seo se hlamilwego goya ka Karolo 4 ya Molao wa Phethagatšo ya Semolao, 2014 (Molao 28 wa 2014) le go hlahlwa ke Molao wa Matlafatšo ya Ikonomi ya Bathobaso yeo e Nabilego (B-BBEE), 2013 (Molao 46 wa 2013).
1.3. Molao wa B-BBEE wa 2013 o bolela ka gore Tona ya Dikgwebišano, Diintasteri le Diphenkgišano o tla lokolla ditlhathollo tša phethagatšo ye maleba matlafatšong ya ikonomi ya bathobaso mo mafapheng a go ikgetha. Maloko a profešene ya semolao ka motsotso wo ga ba na melao ya lefapha le ya go ba hlahla go kalokana le go fetafetana le go se lekalekane profešeneng ya semolao.
1.4. Seakanywa sa LSC se tlo phatlalatšwa ka gare ga Kuranta ya Mmušo mo matšatšing a 60 go dumelela setšhaba go fa ditshwayotshwayo tša sona.
2. Dipego tša Kgatelopele ya Mošomo tša go Lokollwa Gabedi mo Ngwageng
2.1. Kabinete e dumeletše dipego tša kgatelopele ya mošomo tša go lokollwa gabedi mo ngwageng tša go thoma ka Diphalane 2021 go fihla ka Hlakola 2022. Dipego tše di bopa karolo ya Tlhako ye Logetšwego Maano ya Paka ya Magareng (MTSF) ya 2019-2024. MTSF ya 2019-2024 ke leano la phethagatšo le tlhako ya go lekola mošomo ya go fihlelela Leanotlhabollo la Bosetšhaba: dinyakwa tše beilwego pele tša Ponelopele ya 2030 go basepediši ba lekga la boselela la mmušo.
2.2. Dipego tše di be di šetšane le ditlapele tše šupa tša mmušo, e lego (1) Diphetogo tša ikonomi le tlhomo ya mešomo; (2) Thuto, mabokgoni le tša maphelo; (3) Go kopantšha mmogo meputso ya leago ka ditirelo tša go botega le tše hlwahlwa tša motheo; (4) Go momaganywa ga mafelo, madulo a batho le pušoselegae; (5) Phedišano setšhabeng le setšhaba sa go bolokega; (6) Mmušo wa bokgoni, wa potego le wo gatelago pele; le (7) Afrika le lefase le kaonafetšego, le magato a go amana le a go rarolla seemo a basepediši ba mmušo ba lekga la boselela.
2.3. Kabinete e amogetše magoro a mošomo wo o gatetšego pele godimo ga dinepo tšeo di theilwego tša paka ye re lego ka gare ga yona. Kabinete e lemogile gape le magoro ao a nyakago magato gore go tle go fedišwe go nanya ga seemo seo se amilwego gampe ke leuba la COVID-19.
2.4. Ditona di tlo swara ditshedimošetšo tša babegaditaba mo dibekeng tše tlago go hlatholla dipego tša bona ka go latelana ga tšona le go hlalošiša magoro ao go ona mošomo o swanetšego go tiišeletšwa letsogo.
C. Ditiragalo tšeo di Tlago
1. Khonferense ya Bahlomi ba Diinstasteri ba Bathobaso le ya Baromela ka Ntle ga Naga (BIEC)
1.1. Khonferense ya Pulamadibogo ya BIEC e tla swarelwa Sentharengkgoparara ya Boditšhabatšhaba ya Sandton gola Johannesburg ka Laboraro, 20 Mosegamanye 2022.
1.2. Khonferense ye e latela tsebagatšo ya mathomong a ngwaga wo ya Tšhomišanommogo ya Diromelwantle tša Bahlomi ba Diintasteri ba Bathobaso ka mmušo, yeo e thekgago bahlomi ba diintasteri ba bathobaso go kgona go tsenelela mebarakeng ye meswa, le go kgona go fihlelela thekgo ya ditšhelete ya diromelwantle le mekgwa ya go bapaletša ba bangwe.
D. Melaetša
1. Ditebogišo
Kabinete e lebiša ditebogišo tša yona le go lakaletša bao ba latelago mahlogonolo:
- Springboks, ka phenyo ya yona ya go thabiša kudu ya motsotso wa mafelelo kgahlanong le Wales nakong ya phenkgišano ya mathomo godimo ga diteko tše tharo tša dipapadi Lepatlelong la Loftus Versveld gola Pretoria ka Mokibelo, 2 Mosegamanye 2022.
- Banyana Banyana, ka phenyo ya yona ya go nweša dino tše pedi go ye tee papading ya pulamadibogo ya Mogopo wa Basadi wa Ditšhaba tša Afrika kgahlanong le Nigeria yeo e bego e bapalelwa gola Morocco, ka Mošupologo, 4 Mosegamanye 2022.
E. Bao ba Thwetšwego Mešomong
Batho ka moka bao ba thwetšwego mešomong mangwalo a bona a thuto a tlo tiišetšwa le go netefatšwa ka tsela ye maleba.
1. Ngaka Nyameko Barney Pityana bjalo ka Modulasetulo wa Khomišene ya Bosetšhaba ya Lotto.
2. Moadbokheiti Rory Voller bjalo ka Mokomišinare wa Khomišene ya Dikhamphani le ya Tsebo ya Kgopolo.
Dinyakišišo:
Mme Phumla Williams – Seboleledi sa Kabinete
Mogala: 083 501 0139