A.    Merero Seemong sa Bjale

1.    Lenaneo la Moento la Coronavirus (COVID-19)

1.1.    Kabinete e sedimošitšwe ke Kgoro ya Maphelo ka ga kgatelopele ya mabapi le go Phethagatšwa ga Lenaneo la Moento, leo le akareditšego epitemiolotši (e lego lekala la tša kalafo leo le šomago ka tiragalo, go phatlalala le kgonagalo ya go laola malwetši le mabaka a mangwe a go amana le maphelo) le tekodišišo. Kabinete e lemogile ka ga go fokotšega ga diphetetšo tše diswa, ga balwetši ba amogelwago dipetlele le ga mahu ao a begwago.  

1.2.    Le ge go le bjale kabinete e lemogile ka ga go oketšega ga dipalopalo tša go ikoketša ga diphetetšo. Kgoro ya Maphelo e netefaleditše Kabinete gore go šongwa ka maatla go kwešiša le go laola diphetetšo tšeo di begilwego ka dikolong, kudukudu ka Kapa Bohlabela.  

1.3.    Le ge go le bjale, Kabinete e ipiletša go batswadi, baithuti le makgotlataolo a dikolo go netefatša gore go obamela kudu go apara dimaseke, go dira gore go be le tsenyomoya, go tlogela sekgoba magareng ga batho le pabalelo ya maphelo ya go hlapa diatla. Go obamela kudu ditshepedišo tša maphelo tšeo e sego tša dihlare go tšwela pele go ba boitšhireletšo bjo bo šomago kudu kgahlanong le go phatlalatšwa ga baerase ye.

1.4.    Ka la 31 Phato 2021, dilekanyo tša moento wa COVID-19 tša go feta tše 12 568 525 di hlabetšwe batho go ralala le naga. Palo ye e oketšegago ya mafelo a moento, le matšatši a go hlabela ka moento ao a okeditšwego le kabo ya dinamelwa tša go se lefelwe go leba mafelong a moento fao go dirwago ke diprofense, go tla feletša ka koketšego ye kgolo ka go palo ya batho bao ba tlogo entelwa ka botlalo. 

1.5.    Kabinete e hlohleletša batho bao ba sego ba entelwa ka mo nageng ya rena, kudukudu batho ba bagolo le bao ba lego kotsing ya godimo ya go babja kudu, go entelwa ka pela ka fao go kgonagalago. 

1.6.    Meento e na le mehola ye mebotse go maphelo a rena ka ge e thibela go babja kudu, go romelwa sepetlele le lehu. A re lwantšheng baerase ye mmogo ka go phatlalatša tshedimošo yeo e tiišeleditšwego ke Kgoro ya Maphelo le Mokgatlo wa Maphelo wa Lefase ka ga meento.

2.    Dinyakišišo ka ga Bašomi tša Kotara ka kotara (QLFS)

2.1.    Dipoelo tša QLFS tše di sa tšwago go lokollwa ke Tirelo ya Dipalopalo ya Afrika Borwa tša kotara ya bobedi ya 2021 di laeditše gore dipalopalo tša batho bao ba hlokago mešomo di oketšegile ka dintlha tša 1.8% go tloga go 32.6% yeo e begilwego ka kotareng ya mathomo ya 2021 go fihla go 34.4% ka kotareng ya bobedi. 

2.2.    Dipoelo tše tša go se kgahliše di tšwela pele go tšweletša seemo sa tšhoganetšo go Makala ka moka ao a šomago le mmušo go phethagatša Leano la Kagoleswa le Tsošološo ya Ekonomi (ERRP) ka nepo ya go rarolla diabe tšeo di sa kgahlišego tša COVID-19. ERRP ke selo se bohlokwa go matsapa a mmušo a go aga leswa le go fetoša ekonomi go realo e le go hloma mešomo ye mentši, kudukudu e hlomelwa bafsa.

2.3.    Kabinete e hlohleletšwa ke makala a mangwe a go swana le ka kago, kgwebišano le dinamelwa ao a hlomilego mešomo ye meswa ka nakong yeo go bolelwago ka yona. Kwano ya setšhaba ya go aga leswa le go fetoša ekonomi bjalo ka karolo ya maikarabelo a rena ka moka e tla netefatša gore seemo sa rena se kaonafala ka pela bjalo ka naga.

3.    Dikgaruru tša Bong le Polao ya Basadi (GBVF)

3.1.    Kabinete e hlagišitše mahloko a yona a magolo go ba malapa ka moka le bagwera ba basadi bao ba bolailwego gasehlogo mo nakong ye e sa tšwago go feta. Bona ba akaretša Mohumagatšana Nosicelo Mtebeni; Mohumagatšana Palesa Maruping, Mohumagatšana Pheliswa “Dolly” Sawutana le basadi ba bangwe ba bantši bao ba se nago le molato bao ba sego ba begwa ke bagaši ba ditaba. 

3.2.    Bosenyi bjo bošoro bjo bo dirilwe ka nakong ya ge go ketekwa Kgwedi ya Basadi ka Phato, yeo e bego e le kgwedi ya go keteka diphihlelelo tšeo re bilego le tšona go fediša go se lekalekane ga bong ka nageng ya rena.  

3.3.    Bosenyi bjo bo re gopoditše ka moka gore GBVF e tšwela pele go ba tlhohlo ye kgolo kudu yeo naga ya rena e lebanego le yona. E nyaka gore ka moka ga rena re šome kudu go maatlafatša tšhireletšo ya basadi. 

3.4.    Kabinete e ipileditše go ditheo tša phethagatšo ya molao go netefatša gore toka e a phethagatšwa legatong la basadi ba le go ba malapa a bona. 

3.5.    Mmušo o abile bonyane R21 pilione ka nepo ya go hlohleletša go phethagatšwa ga Leano la Togamaano la Bosetšhaba ka ga GBVF, leo le nyakago go fediša leuba le. Ditsenogare tše mmalwa di tsentšwe tirišong ka nepo ya go maatlafatša tshepedišo ya rena ya toka. Tšona di akaretša go oketša dikgorotsheko tša dilete tšeo di tlago swaragana le melato ya bosenyi bja thobalano, go maatlafatša melao ya rena ya mabapi le bosenyi bja thobalano le go fa bahlankedi ba rena ba maphodisa mabokgoni a go kgona go šoma gabotse ka melato ya mohuta woo. Meago ye mmalwa ya mmušo e fetošitšwe go dira gore go be le madulo a mantši go basadi bao ba lego ka fase ga kgatelelo ya monagano ka lebaka la ditiro tše.

3.6.    Kabinete e ipiletša go rena ka moka go šomišana mmogo go hloma seemo seo se bolokegilego le seo se šireletšegilego go basadi ba ka mo nageng. Go hwetša thušo le keletšo ka ga merero ya GBVF, letšetša Lefelo la Taelo la GBV mo go 0800 428 428 (0800 GBV GBV). Baletši ba megala ba ka kgopela modirelaleago go tšwa ka mo Lefelong la Taelo go ikgokaganya le bona ka go letšetša *120*7867# (ntle le tefo) selefouneng efe goba efe.

4.    Lesolo la Twantšho ya Bomenetša 

4.1.    Kabinete e amogetše go golegwa ga bagononelwa ba šupa mabapi le polao ye e sa tšwago go direga ya Mohumagadi Babita Deokaran, Molaodimogolo wa Motšwaoswere wa Akhaonting ya Ditšhelete ka kgorong ya maphelo ka Gauteng. Mohumagadi Deokaran e be e le mošomi yo a bego a ikgafile yo a bego a tiile kgahlanong le bomenetša ebile e be e le hlatse ye bohlokwa ka Dinyakišišong tša Lekala la Dinyakišišo tšeo di Ikgethilego tša go reka ga ditlabelo tša boitšhireletšo malwetšing ka bomenetša le ditiro tše dingwe tšeo di sego molaong ka mo kgorong ye.

4.2.    Kabinete e bušeleditše gore babegabosenyi ke bahlokomedi ba bohlokwa ba temokrasi ya rena le ba pušo ye e hlokago bosodi, gomme e ipileditše go batho go tšwela pele go bea nyanyeng le go bega bomenetša le ditiro tše di sego molaong ka ntle le go tšhoga le go rata ba bangwe. 

B.    Dipheto tša Kabinete 

1.    Pego ya Tekolo ya Sehlophatšhomo ka ga Ditšhelete (FATF) 

1.1.    Kabinete e sedimošitšwe ka ga dipoelo tša tshekatsheko ya Afrika Borwa mabapi le magato a yona a Twantšho ya Ditiro tša go Hlatswa Tšhelete ye e hweditšwego ka bosenyi le go Lwantšha Thušo ya Ditšhelete go ditiro tša Botšhošetši.  

1.2.    Tshekatsheko ye e dirilwe ke FATF, e lego mokgatlo wa dinaga tše ntši ka ga setheo sa boditšhabatšhaba seo se thekgwago ka mašeleng go lwantšha go hlatswa tšhelete ye e hweditšwego ka bosenyi le thušo ya ditšhelete go ditiro tša botšhošetši. Afrika Borwa e bile leloko la FATF go tloga ka 2003.

1.3.    Pego ka botlalo e tla lokollwa wepsaeteng ya FATF (www.fatf-gafi.org(link is external)), gomme setatamente ka botlalo seo se fanago ka phetolo ya mmušo go makala ao a nago le bofokodi ao a laeditšwego ka tshekatshekong le dikgato tša go maatlafatša magato a ona a tla fiwa. Kabinete e lebogile pego ye.

2.    Go Fedišwa ga Lekgotlataolo la Lekgotla la Bosetšhaba la Ngwadišo ya Baagi ba Dintlo (NHBRC)

2.1.    Kabinete e kwane le sephetho seo se tšerwego ke Tona ya Madulo a Batho Mmamoloko Kubayi go fediša ga Lekgotlataolo la bjale la NHBRC ge Kgoro ya Madulo a Batho e feleletša tshepedišo ya go thwala Lekgotlataolo leo le emetšwego ka botlalo. Nako ya mošomo ya Lekgotlataolo la bjale e fedile ka la 31 Mosegamanye 2021 gomme ka la 1 Phato 2021 e katološitšwe go fihla ge Lekgotlataolo le leswa le thwalwa.

2.2.    Kabinete e kwane gape le go thwalwa ga Morena Mphedziseni Alfred Radzilani bjalo ka Mosepediši wa NHBRC. 

3.    Katološo ya Seemo sa Masetlapelo sa Bosetšhaba

3.1    Kabinete e dumeletše go katološwa ga Seemo sa Masetlapelo sa Bosetšhaba go fihla go la 15 Diphalane 2021, go latela Karolo ya 27(5) (c) ya Molao wa Taolo ya Masetlapelo wa 2002 (Molao wa bo 57 wa 2002). 

C.    Tiragalo ye e Tlago

1.    Kgwedi ya Boeti

1.1.    Naga ye e tla keteka kgwedi ya Boeti ka Lewedi le Letšatši la Boeti ka Mošupologo wa la 27 Lewedi 2021 ka fase ga morero wa: “Boeti bja Kgolo ye e Akaretšago Bohle – Tsošološo ka nakong ya COVID-19 – Re Aga Leswa Bokaone.”  

1.2.    Kgwedi ya Boeti ya ngwaga wo e tla hlohleletša maAfrika Borwa go dira ka fao ba ka kgonago ka gona go tšwetša pele mešomo ka go tšea maeto ka mo nageng le go thekga go tsošološa ga tša boeti go latela Leano la Tsošološo ya Lekala la Boeti, leo le hlagišago ditsenogare tša go thekga tsošološo ya lekala le.

1.3.    Kabinete e hlohleleditše maAfrika Borwa go entelwa le go etela naga ya rena ye botse mola ka go le lengwe ba obamela ditshepedišo ka moka tša maphelo, go akaretšwa go apara maseke wa sefahlego ge ba le bathong, go hlapa diatla kgafetšakgafetša le go tlogela sekgoba magareng ga batho.  

D.    Melaetša

1.    Ditebogišo

Kabinete e lebišitše ditebogišo tša yona le mahlatse le mahlogonolo go: 

•    Sehlopha sa diatleletiki sa Afrika Borwa sa ba mengwaga ya ka fase ga ye 20, ge se šomile gabotse ka Diphadišanong tša Diatleletiki tša Lefase tša ba mengwaga ya ka Fase ga ye 20 tšeo di bego di swaretšwe ka Nairobi, Kenya go thoma ka la 17 go fihla ka la 22 Phato 2021. Sehlopha sa naga ya rena se hweditše dimetale tše senyane, go akaretšwa go roba rekhoto ya lefase ya lebelo la relei la boditšhaba ye e swerwego sebaka sa dingwaga tše nne lebelong la dimitara tše 100 la ba mengwaga ya ka Fase ga ye 20.

•    Sehlopha sa naga ya rena ge se šomile gabotse ka Diphadišanong tša Mabelo a bao ba sego ba Itekanela Mebeleng tšeo di bego di swaretšwe ka Tokyo. Ntando Mahlangu o thopile metale wa gauta ka phadišanong ya go Tabogela kgole ya Banna, gomme yena o hlomile rekhoto ye mpsha ka go taboga dimetera tše 7.17. Anrune Weyers o thopile metale wa gauta ka lebelong la Basadi la dimetara tše 400. Mootledi wa paesekele wa go se itekanele mmeleng Pieter du Preez le yena o thopile gauta. Louzanne Coetzee (yo a bego a tšhabeša le mohlahli wa gagwe Erasmus Badenhorst) yena o thopile metale wa silibere wa bao ba sego ba Itekanela mebeleng ka go lebelo la Basadi la dimetara tše 1 500.

•    moraloki wa diterama Thuso Mbedu, ge a thopile Sefoka sa thelebišeneng sa Moraloki yo a Itšhupilego ka temeng ye a e ralokilego ka go The Underground Railroad ka Difokeng tša 2021 tša thelebišeneng tša Mokgatlo wa Tsinkelo ya dipapadi tša Hollywood.

•    Mopresidente yo a sa tšwago go kgethwa wa Repabliki ya Zambia, Morena Hakainde Hichilema. Katlego ya dikgetho tše di sa tšwago go swarwa e fa motheo wa gore go be le seemo sa khutšo seo se tšwelago pele le tlhabollo ya naga ya Zambia, le gape ka seleteng sa Borwa bja Afrika.

2.    Mahloko

Kabinete e lebišitše mahloko a yona a magolo go ba lapa le bagwera ba:

•    Morena Kebby Maphatsoe (59), Motlatšatona wa peleng wa Tšhireletšo le Bagale ba Mašole le leloko la bjale la Palamente. E be e le Modulasetulo wa Bosetšhaba wa Mokgatlo wa Bagale ba Mašole ba uMkhonto we Sizwe (MK). O gafetše bophelo bja gagwe go tlhabollo ya naga ye.

•    Moopedi le leloko la mathomong la sehlopha sa mmino sa Mahotella Queens Nobesuthu Mbadu. Seopedi se sa mahlwaadibona se hlokofetše ka Sepetleleng sa Selete sa Thelle Mogoerane ka Vosloorus, Gauteng. O be a na le mengwaga ye 76. 

E.    Bao ba Thwetšwego Mešomong 

Batho ka moka bao ba thwetšwego mešomong mangwalo a bona a dithuto a tla tiišetšwa le go netefaletšwa ka maleba.

1.    Mohumagadi Andiswa Oyama Jass bjalo ka Mohlankedimogolophethiši wa Ditšhelete ka Kgorong ya Kagodithokgwa, Boreahlapi le Tikologo (DFFE). 
2.    Moatbokheiti Dinkie Portia Dube bjalo ka Molaodipharephare (DG) ka Kantorong ya Khomišene ya Ditirelo tša Setšhaba. 
3.    Mohumagadi Devinagie Bendeman bjalo ka Motlatša DG: Go Obamela Melawana le Tekodišišo ya Lekala ka DFFE. 

Dipotšišo: Mohumagadi Phumla Williams – Seboleledi sa Kabinete 
Mogala: 083 501 0139